Woorden met uitgang ~heid

Algemeen

Leerlingen leren woorden met ~heid zoals veiligheid, vrijheid, bereikbaarheid en werkgelegenheid te herkennen en juist te spellen.

Belang

Bespreek met de leerlingen dat het belangrijk is om woorden met ~heid op de juiste wijze te kunnen spellen. Bijvoorbeeld als je informatie over je gezondheid op wilt schrijven.

Introductie

Luister met de leerlingen naar de woorden. Bespreek welke klank je in ieder woord hoort. In ieder woord hoor je de klank /hijt/ aan het einde van het woord. Je vraagt of de leerlingen zelf ook woorden met deze klank kunnen noemen.

Instructie

Leg uit wat je hoort bij het in klankgroepen hakken van woorden zoals 'veiligheid'. Je hoort /hijt/, maar je schrijft ~heid. Je schrijft dit woorddeel meestal aan het einde van een woord. Bespreek de stappen voor het spellen. Vervolgens doe je de stappen voor met het woord 'hoeveelheid'. Op de lijntjes kun je het woord schrijven. Laat bij het woord 'snelheid' de leerling zelf het woord in stukken hakken en het woord opschrijven. Je kunt zelf eventueel meeschrijven in het schrijfvlak. Ten slotte doorlopen de leerlingen de stappen voor het woord 'boosheid’. Vervolgens lossen de leerlingen de rebus op. De oplossing van de rebus is: Wat is goed voor je gezondheid?

Inoefening

Eerst geven de leerlingen aan welke klankgroep in het woord zit. Vervolgens geven de leerlingen de juiste letters bij de klank aan. Daarna moeten de leerlingen het woord afmaken en opschrijven.

Afsluiting

Je controleert of de leerlingen de spellingscategorie goed begrijpen en je vraagt naar de spellingsregel die bij deze woorden hoort. Je laat de leerlingen verwoorden welke stappen ze moeten nemen om de woorden op de juiste wijze te kunnen spellen. Ten slotte geef je de dictees.

Dictee van de categorie:
1. Op 4 mei is er een plechtigheid op de Dam. Schrijf op: plechtigheid
2. De volgende dag vieren we de vrijheid. Schrijf op: vrijheid
3. We tonen onze dankbaarheid aan de bevrijders. Schrijf op: dankbaarheid
4. Schrijf de zin op: Want we leven nu in veiligheid.

Gemengd dictee:
1. Ga jij dit jaar de slachtoffers ook herdenken? Schrijf op: herdenken
2. Dat gebeurt jaarlijks op een vast moment. Schrijf op: jaarlijks
3. Soms is het moeilijk om over oorlog te praten. Schrijf op: moeilijk
4. Schrijf de zin op: Het is een gevoelig onderwerp.

Aandachtspunten

De woorden met ~heid kunnen verkeerd worden gespeld. Het gevaar bestaat dat leerlingen 'hijt', 'heit' of 'hijd' schrijven in plaats van ~heid. Laat leerlingen die moeite hebben met deze woorden de regel zelf verwoorden en hang de wandkaart op in de klas. Het aangeven van de klemtoon voordat het woord wordt opgeschreven, kan de leerling helpen. Goed hakken en plakken kan de leerling helpen.