Woorden met ~em

Algemeen

Leerlingen leren woorden met ~em, zoals bliksem, stiekem, bezem en bodem te herkennen en juist te spellen.

Belang

Bespreek met de leerlingen dat het belangrijk is om woorden met ~em op de juiste wijze te kunnen spellen. Bijvoorbeeld als je een verhaal wilt schrijven.

Introductie

Luister met de leerlingen naar de woorden. Bespreek welke klank je in ieder woord hoort. In ieder woord hoor je de klank /um/. Je vraagt of de leerlingen zelf ook woorden met een stomme 'e' kunnen noemen.

Instructie

Leg uit wat je hoort bij het in klankgroepen hakken van woorden zoals 'bliksem'. Je hoort /um/, maar je schrijft ~em. Doordat de klemtoon niet op het woorddeel ~em valt, hoor je /um/. Je oefent het plaatsen van de klemtoon, je zet een cirkel om het woorddeel waar de klemtoon op valt. Bespreek de stappen voor het spellen. Vervolgens doe je de stappen voor met het woord 'balsem'. Op de lijntjes kun je het woord schrijven. Laat bij het woord 'bloesem' de leerling zelf het woord in stukken hakken en het woord opschrijven. Je kunt zelf eventueel meeschrijven in het schrijfvlak. Ten slotte doorlopen de leerlingen de stappen voor het woord 'bodem’.

Inoefening

Eerst geven de leerlingen aan welke klank in het woord zit. Vervolgens geven de leerlingen de juiste letters bij de klank aan. Daarna moeten de leerlingen de woorden afmaken en opschrijven.

Afsluiting

Je controleert of de leerlingen de spellingscategorie goed begrijpen en je vraagt naar de spellingsregel die bij deze woorden hoort. Je laat de leerlingen verwoorden welke stappen ze moeten nemen om de woorden op de juiste wijze te kunnen spellen. Daarna geef je de dictees.

Dictee van de categorie:
1. De heks vliegt op haar bezem. Schrijf op: bezem
2. In de bliksem vliegt ze door de lucht. Schrijf op: bliksem
3. Ik houd mijn adem in. Schrijf op: adem
4. Schrijf de zin op: Stiekem ben ik bang voor de heks.

Gemengd dictee:
1. Papa vertelt een verhaal over een boef. Schrijf op: verhaal
2. De boef is gemeen. Schrijf op: gemeen
3. Ik bedenk ook een verhaal. Schrijf op: bedenk
4. Schrijf de zin op: En ik vertel het meteen.

Aandachtspunten

Vanwege het beperkt aantal woorden dat bij dit doel hoort, zullen er wellicht woorden in de les voorkomen van categorieën die (waarschijnlijk) nog niet behandeld zijn. De woorden met ~em kunnen verkeerd worden gespeld. Het gevaar bestaat dat leerlingen 'um' schrijven in plaats van 'em'. Laat leerlingen die moeite hebben met deze woorden de regel zelf verwoorden. Het aangeven van de klemtoon voordat het woord wordt opgeschreven, kan de leerling helpen. Je kunt de regel visueel maken door de wandkaart op te hangen.