Woorden met ~ei~ II

Algemeen

Leerlingen leren uitdagende woorden met ~ei~ zoals beitel, heipaal, kapitein en scheidsrechter te herkennen en juist te spellen.

Belang

Bespreek met de leerlingen dat het belangrijk is om uitdagende woorden met ~ei~ op de juiste wijze te kunnen spellen. Bijvoorbeeld als je een liedje wilt schrijven.

Introductie

De leerlingen oefenen eenvoudige woorden met ~ei~. Je maakt groepjes van drie leerlingen. De leerlingen schrijven per persoon zeven bekende woorden met ~ei~ op. Daarna vergelijken de leerlingen de woorden. De leerlingen bespreken welke woorden overeenkomen en welke woorden ze zelf niet hebben opgeschreven. Uiteindelijk hebben alle drie de leerlingen dezelfde woorden op het lijstje staan. Je legt uit dat in deze les de uitdagende woorden met ~ei~ aan bod komen.

Instructie

Je legt de regel uit die bij deze categorie hoort. Hoor je /ij/? Dan schrijf je soms ~ei~. Je legt uit dat dit weetwoorden zijn, deze woorden moet je dus onthouden. Er zijn geen regels voor. Je laat de woorden zien die bij de categorie horen, de leerlingen schrijven de woorden zelf ook op. Je vraagt bij welke categorie de woorden nog meer passen. Voorbeeld: het woord 'reiger' hoort ook bij de categorie 'anker'.

Deze les bevat vier activiteiten om de weetwoorden te oefenen. Je kunt ervoor kiezen om al deze oefeningen in één les te behandelen, maar de oefeningen zijn ook goed afzonderlijk te behandelen. Zo kun je de woorden op verschillende momenten oefenen.
Activiteiten:
- Kunnen jullie een verhaal maken met al deze ei-woorden? De leerlingen bedenken een verhaal met de ei-woorden op het bord. Je kunt deze opdracht op verschillende manieren uitvoeren. Wat sneller; mondeling en klassikaal. Of je kiest ervoor om deze opdracht uitgebreider aan te pakken als (individuele) schrijfopdracht.
- Welke woorden horen bij de zin? Je bespreekt de lastigere woorden die bij deze categorie horen. De leerlingen leren de betekenis van het woord en zoeken het woord in de puzzel. Je legt uit of je 'peilen' of 'pijlen' schrijft. De uitleg hierover vind je als je de pagina omlaag schuift. De antwoorden van de puzzel zijn te zien op de volgende pagina.
- Bekijk het woord, draai en schrijf het woord op. De leerlingen kiezen een woord, je draait aan de schijf door op de blauwe stip te klikken. Het cijfer geeft aan hoe de leerlingen het woord op moeten schrijven. Je vraagt of leerlingen woorden zoals 'peinzen' in eigen woorden uit kunnen uitleggen.
- Los de rebus op. De leerlingen lossen de rebus op. Het antwoord op de rebus is: de kapitein van de zeilboot gaat op avontuur.

Inoefening

Eerst geven de leerlingen aan welke letters bij de klank horen. Vervolgens geven de leerlingen de juiste categorie bij het woord aan. Daarna moeten de leerlingen het woord afmaken en opschrijven.

Afsluiting

Je controleert of de leerlingen de spellingscategorie goed begrijpen. Ten slotte geef je de dictees. Op de laatste pagina van de les vind je de woordenlijst van dit doel.

Dictee van de categorie:
1. Senit maakt een taart van marsepein. Schrijf op: marsepein
2. Het is een groot karwei. Schrijf op: karwei
3. Senit klopt de eieren. Schrijf op: eieren
4. Schrijf de zin op: En ze maakt een aardbei schoon.

Gemengd dictee:
1. Dat ruikt verrukkelijk! Schrijf op: verrukkelijk
2. Ali wacht tot hij een stukje krijgt. Schrijf op: wacht
3. Hij is dol op zoetigheid. Schrijf op: zoetigheid
4. Schrijf de zin op: Maar de taart smaakt nog een beetje flauw.

Aandachtspunten

- Het visueel maken door de wandkaart op te hangen helpt bij het plaatsen van de weetwoorden. Hang de wandkaart op in de klas en verwijs hiernaar wanneer je woorden ziet die horen bij deze categorie.
- Omdat je niet kunt horen hoe je het woord schrijft, is het belangrijk dat leerlingen veel in aanraking komen met de woorden en de woorden kunnen plaatsen bij de juiste categorie.
- Met name bij de weetwoorden is het zeer belangrijk dat leerlingen de betekenis van de woorden kennen. Heb hier aandacht voor tijdens de instructieles. Je controleert of leerlingen woorden zoals peinzen en peilen kunnen uitleggen.
- Woorden met ~ei~ kunnen verkeerd worden gespeld. Het gevaar bestaat dat de leerlingen ~ij~ schrijven in plaats van ~ei~.