Schattend delen met kommagetallen met 1 of 2 decimalen

Algemeen

De leerlingen leren schattend delen met kommagetallen met 1 of 2 decimalen.

Belang

Schattend rekenen is een belangrijk onderdeel van de rekenleerlijn. Schatten doe je regelmatig in het dagelijks leven en heeft verschillende functies: het snel en makkelijk hoofdrekenend uitrekenen van een (lastige) som, een controle voor de precieze uitkomst of het maken van een schatting die past bij de context. Leg de leerlingen deze verschillende functies uit en ga erover met ze in gesprek tijdens de instructieles.

Introductie

Je laat de leerlingen eerst oefenen met het afronden, door hen te vragen naar welke kant van de berg het knikkertje gaat rollen. Vervolgens speel je het deelsommen balspel. Je gooit een bal naar een leerling en noemt een deeltafelsom. De leerling vang de bal, geeft het antwoord en gooit de bal weer terug.

Instructie

Eerst leg je uit wat de het deeltal, de deler en het ongeveer-teken zijn. Dan vertel je de leerlingen dat je bij schattend delen steeds zoekt naar de een deeltal dat deelbaar is door de deler. Vervolgens laat je het schatten stap voor stap zien. Leg uit dat je eerst bedenkt welke getallen deelbaar zijn door de deler. Zoek welke uitkomst het dichtste bij het deeltal ligt. Daarna kun je de som uitrekenen. Geef aan dat je zo dicht mogelijk bij het getal uit de som moet blijven. Hierdoor zit je ook dichter bij de echte uitkomst. Daarna oefenen de leerlingen door de juiste schatsom uit te kiezen. Leg ook uit waarom bepaalde schatsommen niet kunnen, omdat die niet uitkomen op een heel getal (bijvoorbeeld 68,9 : 6 kun je niet afronden naar 70 : 6, maar wel naar 66 : 6). Vervolgens gaan de leerlingen zelf deelsommen schatten. Leg hierna uit dat je de deler soms ook moet afronden, als dit ook een kommagetal is. Begin hier dan mee bij het zoeken van een goede schatsom. Laat dit stap voor stap zien met behulp van de som 47,84 : 5,1. Laat daarna de leerlingen zelfstandig de sommen schatten en vraag hoe ze hebben afgerond. Bespreek daarna samen of de uitkomsten meer of minder zijn dan de schatting. Laat ze beredeneren hoe je dit kunt weten. Herhaal vervolgens de tekens < en >. Doorloop ten slotte de stappen van een verhaalsom.

Controleer of de leerlingen deelsommen ongeveer kunnen uitrekenen door hen de volgende vragen te stellen:
- Wat doe je met de kommagetallen als je een deelsom ongeveer wilt uitrekenen?

Inoefening

Je oefent samen met de leerlingen het kiezen van de juiste schatsom en vervolgens twee opgaven waarbij afgerond moet worden op tienvouden.

Afsluiting

Je bespreekt met de leerlingen nog eens dat het belangrijk is om schattend te kunnen delen met kommagetallen, omdat je dan snel weet hoeveel je iets ongeveer kunt verdelen. Controleer of de leerlingen schattend kunnen delen door de sommen te slepen naar het juiste vak.

Aandachtspunten

Wanneer leerlingen moeite hebben met het schattend delen met kommagetallen met 1 of 2 decimalen, oefen dan eerst met het zoeken naar een goede schatsom. Laat ze hierbij de uitkomsten van de tafel van de deler opschrijven.

Instructiemateriaal

Bal