Rekenen met de tafel van 10

Algemeen

De leerlingen leren de tafel van 10.

Belang

Het is belangrijk dat leerlingen de tafel van 10 kunnen zodat ze kunnen uitrekenen hoeveel je hebt als je een aantal keer 10 hebt. Bijvoorbeeld als je 6 keer al je vingers opsteekt, hoeveel vingers zijn dat dan samen?

Introductie

Plaats samen met de leerlingen de tientallen en tienvouden op de getallenlijn tot en met 100. Tel daarna hardop samen deze geplaatste getallen in sprongen van 10. Oefen daarna het tellen van hoeveelheden in de 10-structuur. Vraag leerlingen hoe ze tellen.

Instructie

Leg eerst uit dat een tafelsom een keersom is waarmee je uitrekent dat je een aantal keer iets hebt. Bij de tafel van 10 heb je steeds een aantal keer 10. Leg daarna uit hoe een keersom is opgebouwd met het keerteken en dat het eerste getal aangeeft hoeveel keer je iets hebt en het tweede getal hoeveel het er steeds zijn. Laat alle sommen uit de tafel zien met voorbeelden van dozen waarbij in elke doos 10 pakken melk zitten en er steeds een doos bij komt. Oefen daarna met drie voorbeelden welke som er hoort bij een afbeelding waarbij voorbeelden net als bij de pakken melk gegroepeerd zijn per 10 voorwerpen. Leg daarna uit dat voorwerpen ook in rijen kunnen liggen en je de keersom er dan uit kan halen door te tellen hoeveel er in elke rij liggen en hoeveel rijen je hebt. Bespreek daarna dat je tafelsommen ook kunt doen op de getallenlijn door steeds sprongen van 10 te maken en oefen dit samen.
Laat daarna alle abstracte sommen zien van de tafel van 10 en bespreek steeds dat bij elke keer er 10 bij komt. Bespreek vervolgens hoe leerlingen door eerst één som uit te rekenen een andere som uit de tafel uit kunnen rekenen door te dubbelen, halveren, omkeren of door één keer meer of minder te doen. Leg uit dat als er getallen in de som ontbreken ze goed moeten nadenken bij welke tafelsom de uitkomst hoort.
Bespreek daarna hoe leerlingen een verhaalsom kunnen oplossen met de tafel van 10 door het stappenplan te doorlopen waarbij leerlingen eerst kijken naar wat er gevraagd wordt, dan de getallen zoeken die nodig zijn, dan de som benoemen en deze tot slot uitrekenen, Oefen dit ook samen met de leerlingen.

Controleer of de leerlingen de tafel van 10 kunnen maken met de vragen:
- Kun jij een voorbeeld noemen van 3 keer 10?
- Wat is meer? 2 keer 10 of 10 keer 10?
- Wat betekent de som 2 x 10?

Inoefening

De leerlingen oefenen eerst met een som met een afbeelding, waarbij de de getallen zijn omgekeerd. Daarna moeten ze een som uitrekenen, waarbij de som en de uitkomst tien keer groter zijn en tot slot oefenen ze met een verhaalsom.

Afsluiting

Bespreek nogmaals met de leerlingen dat het belangrijk is om de tafel van 10 te kunnen zodat ze kunnen uitrekenen hoeveel je hebt als je een aantal keer 10 hebt. Vraag hoe ze handig tafelsommen kunnen uitrekenen. Oefen daarna de tafel van 10 door in een kring te gaan zitten en een bal te gooien waarbij je een tafelsom uit de tafel van 10 noemt. De leerling die hem vangt noemt het antwoord. Vervolgens noemt hij of zij een tafelsom uit de tafel van 10 en gooit de bal naar een andere leerling. Oefen zo tot alle leerlingen zijn geweest.

Aandachtspunten

Let erop dat leerlingen een goed begrip krijgen van de keersommen door deze visueel te oefenen. Laat leerlingen hier concreet materiaal zoals eieren of blokjes bij gebruiken als zij dit nodig hebben of laat ze de keersommen tekenen op een kladblaadje. Indien leerlingen moeite hebben met de tafel van 10 kun je ze laten oefenen met het tellen in sprongen van 10 en het herhaald optellen.

Instructiemateriaal

Blokjes