Optellen en aftrekken t/m 10.000 in context

Algemeen

De leerlingen leren optellen en aftrekken tot en met 10 000 in context, oftewel bij verhaalsommen.

Belang

Het is belangrijk dat de leerlingen kunnen optellen en aftellen bij een verhaal, omdat ze dan echt een verhaal leren begrijpen.

Introductie

Eerst oefen je twee optelsommen en twee aftreksommen t/m 10 000. Je laat de leerlingen de vier sommen t/m 10 000 zonder context beantwoorden en geeft hierbij de antwoorden door de gumvakken weg te gummen.

Instructie

Doorloop samen met de leerlingen het stappenplan voor verhaalsommen waarin ze leren de som uit een verhaal te halen. In de eerste stap kijken leerlingen naar de bewerking en vraag je ze wat voor soort som het is. Hoe herken je dat er iets bij komt? Hoe herken je dat er iets af gaat? In de tweede stap kijken leerlingen naar welke getallen ze nodig hebben voor de som. In de derde stap zeggen leerlingen de som en in de vierde stap rekenen ze de som uit. Bespreek eerst elke stap apart met het voorbeeld ernaast. Oefen daarna het stappenplan nog eens samen met de leerlingen met twee voorbeelden en laat de leerlingen daarna nog een verhaalsom oefenen waarbij het stappenplan niet meer zichtbaar is. Laat de leerlingen verwoorden wat ze doen om tot het antwoord te komen.

Om te controleren of de leerlingen kunnen optellen en aftrekken met verhaalsommen t/m 10 000 stel je de volgende vragen:
- Hoe weet je dat je bij een verhaal moet optellen?
- Hoe weet je dat je bij een verhaal moet aftrekken?
- Daarna kies je willekeurig een leerling om de beschrijving van de stappen bij het maken van verhaaltjessommen achter het de juiste stap te verslepen.

Inoefening

Eerst reken je samen met de klas een optelsom t/m 10 000 uit in een verhaaltje. Daarna doe je samen een aftreksom in een verhaaltje. Vervolgens doe je met de klas een aftreksom in een verhaaltje waarbij er specifiek wordt gevraagd naar hoeveel koekjes er mislukt waren in een verhaaltje. Bij deze eraf som moeten de leerlingen dus goed kijken naar wat er gevraagd wordt.

Afsluiting

Controleer of de leerlingen verhaalsommen uit kunnen rekenen door hen vragen te stellen over hoe zij verhaalsommen aanpakken. Als afsluiting laat je de leerlingen de verhaalsom maken of vraag je de leerlingen of zij zelf ook een verhaalsom kunnen tekenen of schrijven. Deze kunnen ze dan met elkaar delen.

Aandachtspunten

Als leerlingen nog moeite hebben met het zelfstandig maken van verhaalsommen dan kun je met hen samen nog een aantal sommen oefenen. Je doet dit door met kleinere sommen te beginnen, zoals in een magazijn liggen 1104 dozen. Er worden 1128 dozen gebracht. Hoeveel dozen zijn er uiteindelijk in het magazijn? Doorloop de stappen van het stappenplan bij het maken van de sommen. Om het moeilijker te maken kun je de optel- en aftreksommen groter maken, je kunt sommen maken waarbij de leerlingen meerdere getallen bij elkaar op moeten tellen en van elkaar af moeten trekken en je kunt sommen bespreken waarbij optellen en aftrekken in een som door elkaar gebruikt moet worden.