Optellen en aftrekken t/m 100 in context

Algemeen

De leerlingen leren optellen en aftrekken tot en met 100 in context, oftewel bij verhaalsommen.

Belang

Het is belangrijk dat de leerlingen kunnen optellen en aftellen bij een verhaaltje, omdat ze dan echt een verhaaltje leren begrijpen en leren om in realistische situaties optel- en aftreksituaties te herkennen.

Introductie

Je oefent een optelsommen en aftreksommen t/m 100. Je vraagt zes leerlingen voor het bord en je verdeelt ze in twee groepjes. Noem een optel- of aftreksom t/m 100 en welk groepje als eerst het goede antwoord geeft krijgt een punt.

Instructie

Doorloop samen met de leerlingen het stappenplan voor verhaalsommen waarin ze leren de som uit een verhaal te halen. In de eerste stap kijken leerlingen naar de bewerking en vraag je ze wat voor soort som het is. Hoe herken je dat er iets bij komt? Hoe herken je dat er iets af gaat? In de tweede stap kijken leerlingen naar welke getallen ze nodig hebben voor de som. In de derde stap zeggen leerlingen de som en in de vierde stap rekenen ze de som uit. Bespreek eerst elke stap apart met het voorbeeld ernaast. Oefen daarna het stappenplan nog eens samen met de leerlingen met twee voorbeelden en laat de leerlingen daarna nog een verhaalsom oefenen waarbij het stappenplan niet meer zichtbaar is. Laat de leerlingen verwoorden wat ze doen om tot het antwoord te komen.

Om te controleren of de leerlingen kunnen optellen en aftrekken met verhaalsommen t/m 100 stel je de volgende vragen:
- Hoe weet je dat je bij een verhaal moet optellen?
- Hoe weet je dat je bij een verhaal moet aftrekken?
- Waarom is het handig om eerst een som op te schrijven voordat je hem uitrekent?

Inoefening

Eerst reken je samen met de klas een optelsom t/m 100 uit in een verhaaltje met visuele ondersteuning. Daarna doe je samen een optelsom in een verhaaltje zonder visuele ondersteuning. Vervolgens doe je met de klas een aftreksom in een verhaaltje waarbij er twee keer een getal afgetrokken moet worden.

Afsluiting

Je controleert of de leerlingen verhaalsommen uit kunnen rekenen door hen vragen te stellen over hoe zij verhaalsommen aanpakken. Als afsluiting laat je de leerlingen drie verhaalsommen zelf beantwoorden kies je willekeurig een leerling uit om de som uit te leggen.

Aandachtspunten

Als leerlingen nog moeite hebben met het zelfstandig maken van verhaalsommen dan kun je met hen samen nog een aantal sommen oefenen. Je doet dit door met kleinere sommen te beginnen, zoals: Marco zwemt 14 baantjes Lia zwemt er 23, hoeveel baantjes hebben zij samen gezwommen? Bij deze sommen kun je de stappen nog eens doorlopen. Na verloop van tijd kun je de optel- en aftreksommen groter maken.