Herkennen van eraf-situaties t/m 20

Algemeen

Leerlingen leren aan de hand van een afbeelding welke som erbij hoort.

Belang

Bespreek met de leerlingen dat het handig is als je aan voorwerpen kunt zien welke som erbij hoort. Zo leer je de betekenis van sommen en dat heb je nodig om goed te leren aftrekken.

Introductie

Je laat op het digibord rode en witte kralen zien. Vraag aan de leerlingen hoeveel rode en witte kralen zij tellen. Vraag ook hoe de leerling dit op een handige manier kan tellen. Geef aan dat je de getelde voorwerpen bijvoorbeeld kunt doorstrepen. Daarna laat je de beren op het digibord zien en de leerlingen geven aan hoeveel beren zij tellen.

Instructie

Je laat op het digibord blikjes drinken zien. Sommige blikjes zijn ingedeukt, anderen zijn nog heel. Tel eerst hoeveel blikjes er samen zijn en tel daarna de blikjes die ingedeukt zijn. Zo zijn er 20 blikjes, waarvan er 6 ingedeukt zijn. De blikjes die ingedeukt zijn gaan er vanaf. De som die hierbij hoort is dus 20 - 6. Bespreek alle varianten van de blikjes en laat de bijbehorende som zien. Vervolgens laat je de boom met appels zien. Geef aan dat je samen 19 appels telt. Er zijn 5 appels uit de boom gevallen. Benadruk hier ook dat - eraf betekent omdat het tweede groepje eraf gaat. Bespreek dat wat je bij elkaar ziet het eerste getal is van de som. Bespreek dat wat eraf gaat het tweede getal van de som is.
Daarna laat je een aantal verftubes zien waarbij bij sommige verftubes leeg zijn. Vraag de leerlingen welke som bij de afbeelding hoort. Gum het vakje uit om te zien wat het antwoord is. Vervolgens is er een afbeelding te zien en moeten de leerlingen aangeven welke som bij de afbeelding hoort. Ga hierna in op het zoeken van het juiste plaatje bij de som. Bespreek bij elk plaatje welke som je ziet.
Bespreek vervolgens met de appels dat als ze de som hebben gevonden ze deze kunnen uitrekenen door het tweede getal van het eerste getal af te halen. De uitkomst is altijd wat er over blijft. Als je de appels die zijn gevallen van alle appels af haalt, weet je hoeveel appels je overhoudt. Oefen vervolgens of de leerlingen de som met antwoord kunnen vinden bij de borden.

Controleer of de leerlingen aan de hand van een afbeelding weten welke som erbij hoort met de volgende vragen:
- Hoe weet je welke getallen samen een som vormen?
- Wat moet je doen als je wilt weten hoeveel je overhoudt als je de groepjes van elkaar afhaalt?
- Wat betekent het eerste getal van de som?
- Hoe weet je wat het tweede getal van de som is?

Inoefening

De leerlingen oefenen eerst met het herkennen van een erafsom waarbij er antwoordmogelijkheden gegeven worden. Vervolgens moeten ze aan de hand van de afbeelding aangeven welke som erbij hoort en moeten ze ook aangeven wat het antwoord van de som is.

Afsluiting

Je bespreekt met de leerlingen nog eens dat het belangrijk is om aan afbeeldingen te kunnen zien wat de bijbehorende som is, omdat je zo de betekenis van sommen leert. Je laat een som op het digibord zien en geeft aan dat het juiste aantal blaadjes weggesleept moet worden, zodat de abeelding overeenkomt met de som. Laat de leerlingen eerst zelf een bloem tekenen waarbij ze het juiste aantal blaadjes aan de bloem hebben getekend en het juiste aantal blaadjes in de lucht. Vervolgens sleep je op het digibord het juiste aantal blaadjes weg.

Aandachtspunten

Leerlingen die moeite hebben met het aftrekken aan de hand van afbeeldingen, kunnen gebruikmaken van MAB-materiaal. Leg een groepje blokjes neer en laat de leerling het aantal blokjes tellen. Haal vervolgens een aantal blokjes weg en laat de leerling dit aantal tellen en vervolgens telt de leerling de blokjes die er nog liggen.