Cijferend delen van een getal t/m 1000 door een getal <10 met rest

Algemeen

De leerlingen leren cijferend delen van een getal tot en met 1000 met rest.

Belang

Met cijferend delen met rest kun je getallen handig delen die je niet in één keer uit je hoofd kunt uitrekenen en weet je hoeveel je overhoudt.

Introductie

De leerlingen rekenen de deelsommen uit en trekken een lijn naar het juiste antwoord.

Instructie

Leg uit dat je bij cijferend delen de getallen van de som naast elkaar zet. Eerst schrijf je de deler links op. Vervolgens schrijf je het te delen getal rechts ervan op met een schuine streep ertussen. Achter de andere schuine streep zet je het antwoord. Laat zien dat je eerst kijkt naar het eerste getal. Dit is de 5 van 514. Deze 5 kun je delen door 4. Je houdt er 1 over. De 1, van 1 × 4, schrijf je op bij het antwoord achter de schuine streep. Schrijf dan de 1 van 514 achter de andere 1. Vervolgens kijk je hoe vaak je 11 kunt delen door 4. Benadruk dat je als hulpmiddel een rijtje kunt maken van de tafel van 4. Op deze manier kun je snel kijken wat de grootste hap is die je kunt nemen. In dit geval is de grootste hap: 2 × 4 = 8. Schrijf onder 11 het getal 8 en trek deze van elkaar af. Het antwoord (3) schrijf je er onder. De 2, van 2 × 4, schrijf je op bij het antwoord achter de schuine streep. Schrijf dan naast de 3 een 4 op van 514. Daarna kijk je hoe vaak je 34 kunt delen door 4. In dit geval is de grootste hap 8 × 4 = 32. Je houdt nu 2 over. Deze 2 kun je niet meer delen door 4 en is dus je rest. De 8 van 8 × 4 schrijf je bij de uitkomst. Je uitkomst is nu 128 rest 2. Geef aan dat er soms ook gevraagd wordt naar rest, maar dat er geen rest is. In dat geval schrijf je een 0 op bij rest. Vervolgens kun je samen met de leerlingen de som 268 : 9 = oefenen. Eventueel kun je het afdekvlak wegschuiven om het hulprijtje te laten zien. Laat nu de leerlingen zelfstandig de twee sommen cijferend oplossen.

Controleer of de leerlingen cijferend een getal kunnen delen tot en met 1000 met rest, door de volgende vraag te stellen:
- Welke stappen gebruik je om een deelsom met rest cijferend uit te rekenen?

Inoefening

De leerlingen rekenen de sommen uit door cijferend te delen.

Afsluiting

Bespreek nogmaals het belang van het cijferend kunnen delen van een getal tot en met 1000 met rest. Als afsluiting laat je de leerlingen de vleksommen cijferend uitrekenen. De leerlingen rekenen uit wat er onder de vlekken staat.

Aandachtspunten

Laat leerlingen die moeite hebben met het cijferend delen van een getal tot en met 1000 met rest, eerst oefenen met cijferend delen van een getal tot 100 zonder rest. Laat deze leerlingen eerst een hulprijtje maken voordat ze met de som aan de slag gaan. Als dit lukt, kun je ze cijferend laten delen met een getal tot 100 met rest.

Instructiemateriaal

Eventueel een kladblaadje.