Bewerkingen met optellen en aftrekken t/m 10.000

Algemeen

De leerlingen leren om sommen met drie getallen met plus en min boven de 1000 op te lossen. Ze leren verschillende manieren om dit soort sommen op te lossen. Ook leren ze hoe ze een som uit een verhaal moeten halen.

Belang

Het is belangrijk dat de leerlingen verschillende manieren om een plus en min som op te lossen leren, omdat ze zo sommen met drie getallen met plus en min handig en snel kunnen oplossen.

Introductie

De leerlingen oefenen met verschillende sommen. Laat de leerlingen hardop verwoorden hoe ze de som oplossen. Daarbij kunnen verschillende oplosstrategieën naar voren komen.

Instructie

Leg uit hoe je een som met plus en min aanpakt. Gebruik hiervoor de voorbeeldsom 4500 + 2000 - 500. Laat met behulp van de getallenlijn zien dat 4500 + 2000 = 6500 is. Vervolgens laat je zien dat je via de onderkant van de getallenlijn er 500 afhaalt. Het antwoord is nu 6000. Benadruk dat je bij dit soort sommen goed moet letten op de plek van de plus en de min. Nu laat je de som nog een keer zien, maar begin je eerst met min. Laat met behulp van de getallenlijn zien hoe je de som uitrekent. Daarna toon je de som nogmaals en begin je met de laatste twee getallen. Leg met getallenlijn uit hoe je het uitrekent. Benadruk dat het antwoord van de som steeds hetzelfde blijft. Leg uit dat je bij dit soort sommen een van de drie manieren mag kiezen. Kijk hiervoor goed naar welke getallen je handig kunt optellen of aftrekken. In de volgende oefening maken de leerlingen een aantal sommen met eerst plus en dan min. Laat nu de som 6700 - 3000 + 800 op het bord zien. Eventueel kun je vragen of leerlingen het verschil zien met de vorige sommen. Deze som beginnen nu met min. Herhaal de instructie zoals bij de sommen die met plus beginnen. Benadruk ook hier dat er drie manieren zijn om zo'n som aan te pakken. Vervolgens oefenen de leerlingen met sommen die met min beginnen. Zet de som 30 000 + 4000 - 22 974 op het bord. Laat de leerlingen de verschillende manieren benoemen. Vraag aan de leerlingen welke manier zij inzetten en waarom ze voor deze manier kiezen. Controleer vervolgens of de leerlingen de verschillende manieren kunnen toepassen op de sommen. Oefen daarna samen bewerkingen met plus en min in verhaalvorm. Leg uit dat je eerst de som uit het verhaal met de speelblokken gaat halen. Reken vervolgens de som 32 480 + 12 960 - 5600 uit. Laat de leerlingen de volgende som zelf lezen of laat een leerling de som voorlezen. Reken hem vervolgens uit. Bij de laatste verhaalsom gaan de leerlingen zelf aan de slag. Schrijf eventueel eerst de som op, om hem vervolgens te laten uitrekenen.

Controleer of de leerlingen weten hoe ze bewerkingen met plus en min boven 1000 kunnen maken met de volgende vragen:
- Hoe pak je een som met plus en min handig aan?
- En een som met min en plus?
- Waar let je op?
- Welke manier vind jij handig?
- Hoe pak je een som aan die in een verhaal staat?

Inoefening

Eerst gaan de leerlingen aan de slag met een som die begint met plus en dan min. In de volgende oefening maken ze een som die begint met min en dan plus. In de derde oefening moeten ze de som uit het verhaal halen en uitrekenen.

Afsluiting

Als afsluiting van de les gaan de leerlingen aan de slag met een aantal sommen. Bij deze sommen zijn de plussen en de minnen nog niet ingevuld. Deze kunnen in de sommen gesleept worden. De opdracht kan klassikaal gedaan worden, waarbij een leerling de plus en min in een som mag slepen en deze vervolgens wordt uitgerekend. Eventueel kan er ook in duo's of groepjes gewerkt worden. De leerlingen nemen dan de sommen over van het bord en plaatsen zelf de plussen en minnen. Vervolgens rekenen ze die uit en kan het nabesproken worden.

Aandachtspunten

Leerlingen die moeite hebben met het optellen en aftrekken, oefenen eerst het optellen en aftrekken met twee getallen. Deze getallen zijn allemaal boven de 1000. Hierbij kunnen ze de getallenlijn als visuele ondersteuning gebruiken. Laat zien dat je het optellen of aftrekken in stapjes kunt doen, door eerst naar hele getallen toe te gaan.

Instructiemateriaal

Getallenlijn