Bewerkingen met optellen en aftrekken t/m 100

Algemeen

De leerlingen leren om sommen met drie getallen met plus en min op te lossen. Ze leren verschillende manieren om dit soort sommen op te lossen. Ook leren ze hoe ze een som uit een verhaal moeten halen.

Belang

Het is belangrijk dat de leerlingen verschillende manieren om een plus en min som op te lossen leren, omdat ze zo sommen met drie getallen met plus en min handig en snel kunnen oplossen.

Introductie

De leerlingen leggen met behulp van de blokjes de sommen neer. Ze kunnen de blokjes naar het middelste vlak slepen. Vervolgens rekenen ze de sommen uit. Eventueel kunnen de leerlingen de sommen met MAB materiaal op hun eigen tafel neerleggen.

Instructie

Laat zien dat de getallenlijn tot 100 is. Eventueel kun je leerlingen vragen hoeveel één streepje is of welk getal er bij de plek op de getallenlijn hoort. Leg uit hoe je een som met plus en min aanpakt. Gebruik hiervoor de voorbeeldsom 45 + 12 - 15. Laat met behulp van de getallenlijn zien dat 45 + 12 = 57 is. Vervolgens laat je zien dat je via de onderkant van de getallenlijn er 15 afhaalt. Het antwoord is nu 42. Benadruk dat je bij dit soort sommen goed moet letten op de plek van de plus en de min. Nu laat je de som nog een keer zien, maar begin je eerst met min. Laat met behulp van de getallenlijn zien hoe je de som uitrekent. Benadruk dat het antwoord van de som hetzelfde blijft. Leg uit dat je bij dit soort sommen mag kiezen of je eerst plus doet of eerst min. Kijk hiervoor goed naar welke getallen je handig kunt optellen of aftrekken. In de volgende oefening maken de leerlingen een aantal sommen met plus en min. Laat nu de volgende som op het bord zien. Eventueel kun je vragen of leerlingen het verschil zien met de vorige sommen. Deze sommen beginnen met min. Herhaal de instructie zoals bij de sommen die met plus beginnen. Benadruk ook hier dat er twee manieren zijn om zo'n som aan te pakken. Vervolgens oefenen de leerlingen met sommen die met min beginnen. Laat de som 48 + 36 - 24 = zien. Bespreek de manieren om de som op te lossen. Benadruk dat je de manier kiest die voor jou het handigste is. Vervolgens controleer je of de leerlingen beide manieren kunnen benoemen; Eerst beginnen met plus of eerst beginnen met min. Daarna oefenen de leerlingen met sommen met plus en min en min en plus door elkaar. Oefen daarna samen bewerkingen met plus en min in verhaalvorm. Leg uit dat je eerst de som uit het verhaal met de ijsblokjes gaat halen. Laat zien dat de som 32 + 48 - 32 = wordt. Reken vervolgens de som uit. Lees het verhaal met de cupcakes voor of laat het verhaal voorlezen door een leerling. Laat de leerlingen vervolgens de som goed neerzetten door de onderdelen van de som op de juiste plaats te slepen. Reken hem vervolgens uit. Bij de laatste verhaalsom proberen de leerlingen zelf de som uit het verhaal te halen. Schrijf eventueel eerst de som op, om hem vervolgens te laten uitrekenen.

Controleer of de leerlingen weten hoe ze bewerkingen met plus en min t/m 100 kunnen maken met de volgende vragen:
- Hoe pak je een som met plus en min handig aan?
- En een som met min en plus?
- Waar let je op?
- Welke manier vind jij handig?
- Hoe pak je een som aan die in een verhaal staat?

Inoefening

Eerst gaan de leerlingen aan de slag met een som die begint met plus en dan min. In de volgende oefening maken ze een som die begint met min en dan plus. In de derde oefening moeten ze de som uit het verhaal halen en uitrekenen.

Afsluiting

De leerlingen kunnen zelf sommen maken met de verschillende onderdelen. Je kunt bijvoorbeeld een leerling een som laten maken en de groep de som laten oplossen. In een andere variant laat je drie leerlingen allemaal een getal voor de som verzinnen. Benadruk wel dat de getallen en de uitkomst onder de 100 moet blijven. In de rondjes kun je de getallen ingevuld. Eventueel kunnen ze er zelf een verhaal bij maken, die te maken heeft met de appels, drinkglazen of kippenpootjes.

Aandachtspunten

Leerlingen die moeite hebben met het optellen en aftrekken en/of het rekenen over het tiental, oefenen eerst het optellen en aftrekken met twee getallen. Deze getallen zijn allemaal boven de 10. Hierbij kunnen ze de getallenlijn als visuele ondersteuning gebruiken. Laat zien dat je het optellen of aftrekken in stapjes kunt doen, door eerst naar hele getallen toe te gaan. MAB materiaal kan ook gebruikt worden om de sommen visueel te maken.

Instructiemateriaal

MAB-materiaal, getallenlijnen