Berekenen van aantallen in een bouwwerk

Algemeen

Leerlingen leren het bepalen van aantallen in een bouwwerk.

Belang

Het is handig om aantallen in een bouwwerk te bepalen, omdat je zo handig kunt bepalen uit hoeveel blokken het bouwwerk bestaat zonder dat je alle blokken kan zien.

Introductie

Laat de leerlingen bepalen uit hoeveel blokken het bouwwerk bestaat.

Instructie

Leg uit dat je bij sommige bouwwerken niet alle blokken kunt zien. Deze blokken zijn er, anders zou het bouwwerk in elkaar storten. Om toch het aantal blokken te kunnen bepalen kun je bedenken hoe het bouwwerk eruit zou zien als je hem uit elkaar zou halen. Laat het oranje bouwwerk zien. Vraag de leerlingen uit hoeveel blokken dit bouwwerk bestaat. Leg uit dat je niet alle blokken kunt zien en je dus in je hoofd die niet moet vergeten te tellen. Als de leerlingen de tafels al hebben behandeld kun je dit ook bespreken als strategie om snel het aantal blokjes uit te rekenen. Benadruk dat je handig gaat tellen en dus niet ieder blok apart gaat tellen. Laat zien dat je bij het bouwwerk kunt zien dat een rij van blokken uit 3 blokken bestaat. Zo weet je ook dat de rijen ernaast ook uit 3 blokken bestaan. 3 + 3 + 3 = 9 (of als de leerlingen al met tafels aan de slag zijn: 3 × 3 = 9). Nu je de bodem van het figuur weet kun je de blokken erop gaan tellen. Laat zien dat er 5 keer stapels van 2 blokken zijn. Dus 2 + 2 + 2 + 2 + 2 = 10. Je houdt nog 1 blok over. Dus 10 + 1 = 11 (of als de leerlingen als met tafels aan de slag zijn: 2 × 5 = 10 + 1 = 11). Tel nu alles bij elkaar op: 9 + 11 = 20 blokken. Bespreek samen met de leerlingen het volgende bouwwerk. Vraag hoe je handig de blokken in dit bouwwerk zou kunnen tellen. Er kunnen meerdere manieren zijn dan de twee voorbeelden. Vervolgens laat je de leerlingen zelfstandig de aantallen bepalen van de twee bouwwerken. Leg uit dat je ook kunt kijken naar het aantal rijen om de hoeveelheid te bepalen. Zo kun je bijvoorbeeld handig bepalen hoeveel pakken appelsap er nog in de doos zitten. Leg uit dat 1 rij uit 5 pakken appelsap bestaat. Vervolgens tel je hoeveel rijen je hebt. Je hebt 6 rijen. Dus 5 + 5 + 5 + 5 + 5 + 5 = 30 (of als de leerlingen al met tafels aan de slag zijn: 5 × 6 = 30). Oefen samen met de leerlingen het bepalen van het aantal kratten. Laat ze bij de volgende twee sommen de aantallen zelfstandig bepalen.

Controleer of de leerlingen aantallen in een bouwwerk kunnen bepalen met de volgende vraag:
- Hoe bepaal je handig de aantallen in een bouwwerk?

Inoefening

De leerlingen oefenen met het bepalen van aantallen met verschillende bouwwerken.

Afsluiting

Bespreek met de leerlingen het belang van het kunnen bepalen van aantallen in een bouwwerk. Als afsluiting kun je de leerlingen in tweetallen of groepjes een bouwwerk laten maken met maximaal 30 blokken. Als het af is mogen de andere leerlingen het bouwwerk zien en bepalen ze het aantal gebruikte blokken.

Aandachtspunten

Laat leerlingen die moeite hebben met het bepalen van aantallen in een bouwwerk eerst oefenen met eenvoudige bouwwerken waarbij alle blokken zichtbaar zijn. Bouw met behulp van een extra blok een nieuwe laag. Vraag hoeveel blokjes er onder zitten. Breidt zo het bouwwerk uit, zodat het lastiger wordt om alle blokken te zien en te tellen.

Instructiemateriaal

Blokken om de bouwwerken te bouwen.