Aftrekken vanaf 20

Algemeen

Leerlingen leren het aftrekken vanaf 20. Ze weten wat de uitkomst is als je een getal van de 20 haalt.

Belang

Bespreek met de leerlingen dat het handig is als je kunt aftrekken, omdat je zo weet hoeveel je nog van iets over hebt. Als je eerst 20 chocolaatjes hebt en je eet er vervolgens 6 op, dan heb je nog 14 chocolaatjes over.

Introductie

Je laat op het digibord splitsingen zien van het getal 20. Sleep het juiste getal en de juiste verdeling van de kralen naar de goede splitsing.

Instructie

Bespreek met de leerlingen dat er verschillende sommen zijn met het eerste getal 20 en laat dat op het digibord zien met een boer met een kip met 20 eieren, waarvan de boer steeds een aantal weg pakt. De eieren zijn steeds anders verdeeld met wat nog bij de kip ligt en de boer gepakt heeft. Laat alle verdelingen van de eieren zien en bespreek bij elke verdeling van eieren de bijbehorende som. Er zijn in totaal altijd 20 eieren dus de som begint altijd met 20 en je kijkt wat er over blijft.
Vervolgens laat je de kauwgummetjes zien. Geef aan dat je eerst 20 kauwgummetjes hebt en dat je er 8 uithaalt. Tel deze 8 eraf en kijk dan hoeveel je over hebt door deze te tellen.
Daarna moeten de leerlingen aangeven hoeveel appels er nog over zijn nadat er een aantal zijn op gegeten. In totaal zijn er 20 appels. De appels met klokhuis zijn opgegeten en die moeten eraf.
Vervolgens leg je uit dat het eerste getal aangeeft hoeveel je hebt. Het tweede getal geeft aan hoeveel eraf moet. Haal je dit getal eraf, dan weet je hoeveel je overhoudt. Vervolgens moeten leerlingen de ontbrekende getallen invullen. Laat hen de getallen opschrijven en omhoog houden, zodat je kunt controleren of het goed is. De leerlingen kunnen hierbij eventueel blokjes gebruiken en 20 blokjes neer te leggen en een deel weg te halen en te tellen wat er over blijft.
Leg daarna uit dat deze sommen ook kunnen voorkomen, zonder dat je de voorwerpen kunt zien en tellen. Je ziet dan alleen het getal 20 en telt vanaf daar eraf wat je eraf haalt. Bespreek klassikaal ook twee sommen waarbij ze alleen de getallen zien en een getal van 20 af moeten trekken. Vervolgens leg je uit dat het eerste getal aangeeft hoeveel je hebt. Het tweede getal geeft aan hoeveel eraf moet. Haal je dit getal eraf, dan weet je hoeveel je overhoudt. Vervolgens moeten leerlingen twee sommen maken waarbij ze moeten aftrekken vanaf 20. Laat hen de getallen opschrijven en omhoog houden, zodat je kunt controleren of het goed is. De leerlingen kunnen hierbij eventueel blokjes gebruiken en 20 blokjes neer te leggen en een deel weg te halen en te tellen wat er over blijft.

Controleer of de leerlingen kunnen aftrekken vanaf 20 met de volgende vragen:
- Hoe haal je twee getallen van elkaar af?
- Wat doe je als je de uitkomst wilt weten van de volgende som: 20 - 16 = ... ?

Inoefening

De leerlingen oefenen eerst met het aftrekken vanaf 20 waarbij er een ondersteunende afbeelding in beeld is. Vervolgens moeten ze uitrekenen wat de uitkomst is als je een getal van de 20 haalt.

Afsluiting

Je bespreekt met de leerlingen nog eens dat het belangrijk is om te kunnen aftrekken vanaf 20, omdat je zo sommetjes kunt maken en je weet hoeveel je nog van iets over hebt. Vervolgens laat je op het digibord allerlei sommetjes zien. Als de leerlingen de sommetjes oplossen, kunnen ze de letters bij de uitkomsten die ze hebben in het vak ernaast zetten. Dan komt er een zin tevoorschijn.

Aandachtspunten

Leerlingen die moeite hebben met het aftrekken, kunnen gebruikmaken van MAB-materiaal. Laat hen eerst een groepje van twintig blokjes neerleggen. Haal een aantal blokjes weg en vraag hoeveel blokjes er nog liggen.