Aftrekken t/m 20 zonder tientaloverschrijding

Algemeen

Leerlingen leren getallen aftrekken tot en met 20, waarbij ze het tiental niet overschrijden.

Belang

Het is belangrijk dat je getallen kunt aftrekken tot en met 20, omdat je zo weet hoeveel je nog van iets over hebt. Als je eerst 17 blokjes kaas hebt en je eet er vervolgens 6 op, dan heb je nog 11 blokjes kaas over.

Introductie

Op het digibord staat een getallenlijn waarop een aantal sprongen staan weergegeven. Vraag de leerlingen naar welk getal er is gesprongen. Daarna laat je een lege getallenlijn zien en laat je alle leerlingen naar het juiste getal springen. Vraag vervolgens hoe zij dit gedaan hebben en sleep de sprongen naar de getallenlijn.

Instructie

Bespreek met de leerlingen dat je kunt aftrekken door eerst te tellen hoeveel er samen zijn. Dit is het eerste getal van de som. Vervolgens tel je hoeveel eraf gaat, dat is het tweede getal van de som. Wanneer je dit van elkaar afhaalt, weet je de uitkomst. Laat dit zien aan de hand van de appels op het digibord en de bonbons. Je controleert of de leerlingen dit kunnen door ze de de glazen en de lampen van elkaar af te laten trekken. Vraag hierbij ook welke som ze hebben gemaakt. Vervolgens geef je aan dat je op verschillende manieren kunt aftrekken. Geef aan dat je gebruik kunt maken van een rekenrek of blokjes. Je kunt ook terugtellen op een getallenlijn of er een plussom van maken en doortellen. Daarnaast kun je naar het tweede getal kijken en bepaal dan hoeveel erbij moet of haal het tweede getal in één keer van het eerste getal af. Vervolgens laat je de leerlingen zelf een aantal sommen uitrekenen. Vraag op welke manier zij dit hebben gedaan. Tot slot laat je zien hoe je een verhaalsom kunt oplossen. Je laat de leerlingen bepalen wat voor soort som het is, welke getallen je nodig hebt om de som te maken en de som uitrekenen. Je laat de leerlingen daarna zelf een verhaalsom oplossen.

Om te controleren of leerlingen kunnen aftrekken tot en met 20, kun je de volgende vragen stellen:
- Waar kijk je naar als je een verhaalsom wilt oplossen?
- Hoe reken jij 18 - 6 uit?

Inoefening

Leerlingen oefenen eerst met het aftrekken van twee getallen tot en met 20, waarbij ze visuele ondersteuning krijgen. Vervolgens wordt alleen de som gegeven en rekenen de leerlingen deze uit. Bij de derde oefening krijgen de leerlingen een verhaalsom.

Afsluiting

Je bespreekt met de leerlingen nog eens dat het belangrijk is om te kunnen aftrekken vanaf 20, omdat je zo sommen kunt maken en je weet hoeveel je nog van iets over hebt. Vervolgens laat je op het digibord een afbeelding zien en vraag de leerling welke som bij de afbeelding hoort. Laat hen de som en de uitkomst opschrijven. Daarna laat je sommen zien en moeten de leerlingen aangeven welke uitkomst bij welke som hoort. Sleep de uitkomst naar de juiste som.

Aandachtspunten

Leerlingen die moeite hebben met het aftrekken, kunnen gebruikmaken van MAB-materiaal. Laat hen eerst een groepje blokjes neerleggen. Haal een aantal blokjes weg en vraag hoeveel blokjes er nog liggen. Herhaal dit met verschillende sommen.

Instructiemateriaal

MAB-materiaal.