Aftrekken t/m 1000 met overschrijding via rijgen

Algemeen

Leerlingen leren aftrekken tot en met 1000 waarbij ze het tweede getal splitsen om het vervolgens op een handige manier af te kunnen halen van het eerste getal.

Belang

Bespreek met de leerlingen dat het handig is als je kunt aftrekken door het tweede getal eerst te splitsen. Op deze manier kun je een som handig uitrekenen.

Introductie

Je laat de som op het digibord zien en vraagt de leerlingen wat het antwoord is. Laat hen uitleggen hoe ze dit hebben uitgerekend. Daarna laat je een som in verhaalvorm zien waarbij de leerlingen moeten aangeven welke som bij het verhaal hoort. Laat hen eventueel ook het antwoord uitrekenen.

Instructie

Leg eerst uit dat je bij rijgen een getal aftrekt door het tweede getal te verdelen in honderdtallen, tientallen en eenheden en deze apart van het eerste getal af haalt. Bespreek daarna dat een honderdtal een groepje van 100 is, dat een tiental een groepje van 10 is en dat de eenheden de getallen zijn van 1 tot en met 9. Vervolgens geef je aan dat je een som rijgend kunt oplossen met behulp van de getallenlijn. Het eerste getal van de som staat aan de rechterkant van de getallenlijn. Bespreek dat je met sprongen het tweede getal eraf kunt trekken. Laat dan de getallenlijn zien waarbij er een aantal sprongen zijn gemaakt. Vraag de leerlingen naar welk getal er is gesprongen. Benadruk dat je er voor kunt kiezen om de het getal dat een overschrijding maakt te splitsen. Zo kun je 60 eerst splitsen in 20 en 40. Zo kom je eerst op 308 uit en kun je daarna makkelijker de overige 40 eraf halen. Oefen vervolgens samen met de leerlingen nog een som waarbij je de sprongen van honderdtallen, tientallen en eenheden maakt. Vervolgens geef je aan dat je ook kunt rijgen zonder getallenlijn door bij een som het tweede getal te verdelen in honderdtallen, tientallen en eenheden. Eerst haal je de honderdtallen van het eerste getal af. Dan haal je de tientallen van dit antwoord af. Daarna haal je de eenheden er nog vanaf. Ook hier kun je er voor kiezen om de tientallen te splitsen in 10 en 50. Stel de vraag welke hulpsommen je gebruikt bij de verschillende sommen en laat de leerlingen de sommen rijgend uitrekenen en vraag hoe ze dit hebben gedaan.

Controleer of de leerlingen kunnen aftrekken tot 100 via de rijgstrategie met de volgende vragen/opdracht:
- Waarom is het handig om af te trekken via rijgen?
- Wat kun je doen om de overschrijding makkelijker uit te rekenen?

Inoefening

De leerlingen oefenen eerst met het oplossen van een som waarbij ze gebruikmaken van een getallenlijn. Ze moeten het tweede getal er in sprongen van af halen. Vervolgens rekenen ze twee sommen rijgend uit.

Afsluiting

Je bespreekt met de leerlingen nog eens dat het belangrijk is om te kunnen aftrekken tot en met 1000 waarbij je het tweede getal splitst, omdat je zo op een handige manier sommen kunt uitrekenen. De klas wordt ingedeeld in groepjes waarbij je steeds twee groepjes naar voren laat komen die tegen elkaar gaan strijden. In elk groepje tekent één leerling een getallenlijn met sprongen. De anderen uit het groepje moeten zo snel mogelijk uitrekenen naar welk getal er is gesprongen. Vervolgens laat je op het digibord een aantal spullen zien. Aan elk voorwerp hangt een prijskaartje. Laat de leerlingen uitrekenen hoe duur de artikelen zijn.

Aandachtspunten

Leerlingen die moeite hebben met het aftrekken via de rijgstrategie, kunnen gebruikmaken van een getallenlijn. Laat hen een som uitrekenen waarbij ze het tweede getal in sprongen op de getallenlijn moeten tekenen. Benadruk dat ze eerst een sprong moeten maken met de honderdvouden, daarna met de tienvouden en vervolgens met de eenheden.