Afkortingen van woorden

Algemeen

Leerlingen leren afkortingen van woorden zoals EHBO, havo, a.u.b. & ov-fiets te herkennen en juist te spellen.

Belang

Bespreek met de leerlingen dat het belangrijk is om afkortingen op de juiste wijze te kunnen spellen en te begrijpen. Bijvoorbeeld als je een belangrijke brief met afkortingen krijgt.

Introductie

De leerlingen lezen de brief en wijzen de afkortingen aan. Je geeft aan dat de leerlingen vandaag leren wat de afkortingen betekenen en om de afkortingen juist te spellen.

Instructie

Je legt de regel uit die bij de categorie hoort. Onthoud de afkortingen van woorden. Je legt uit dat er drie soorten afkortingen zijn. Ten eerste afkortingen die je uitspreekt in de niet-afgekorte vorm, zoals blz. Daarnaast zijn er afkortingen waarvan je alleen de letters uitspreekt, zoals EHBO en er zijn afkortingen die je als woord uitspreekt, zoals havo. Je legt ook dat dat afkortingen soms in combinatie met een ander woord worden gebruikt. Na de afkorting volgt dan een koppelteken, zoals bij ov-fiets, iq-test en apk-keuring.

Deze les bevat drie activiteiten om de weetwoorden te oefenen. Je kunt ervoor kiezen om al deze oefeningen in één les te behandelen, maar de oefeningen zijn ook goed afzonderlijk te behandelen.
Pagina's:
-Memory. De leerlingen zoeken het juiste woord en de juiste afbeelding bij elkaar.
-Schrijf de afkorting op. De leerlingen schrijven eerst van elk woord de afkorting op. Daarna schrijven de leerlingen ook een zin op met de afkorting. Op deze manier controleer je of de leerlingen ook begrijpen wat de afkorting betekent. Je benadrukt dat het altijd belangrijk is om een woord te controleren nadat je het hebt opgeschreven.
-Wat betekent de afkorting? Je verdeelt de klas in twee groepen. Vervolgens draai je aan de schijf door op de blauwe stip te drukken. Het getal geeft aan hoeveel stappen de pion naar voren mag. Op het vak waar de pion terecht komt staat de afkorting, de leerlingen geven aan wat de afkorting betekent. De groep die als eerste bij de beker is, heeft gewonnen.

Inoefening

Eerst geven de leerlingen aan wat de afkorting betekent. Vervolgens schrijven de leerlingen de afkorting van het dikgedrukte woord op. Daarna moeten de leerlingen het missende woord opschrijven.

Afsluiting

Je controleert of de leerlingen de spellingscategorie goed begrijpen. Ten slotte geef je de dictees. Op de laatste pagina van de les vind je de woordenlijst van dit doel.

Dictee van de categorie:
1. Schrijf de afkorting op van: namelijk; nl.
2. Schrijf de afkorting op van: in verband met; i.v.m.
3. Schrijf de afkorting op van: tot en met; t/m
4. Schrijf de afkorting op van: openbaar vervoer fiets; ov-fiets

Gemengd dictee:
1. Gebruik maken van afkortingen is erg populair. Schrijf op: populair
2. Het is absoluut handig als je weet wat de afkorting betekent. Schrijf op: absoluut
3. In advertenties staan veel afkortingen. Schrijf op: advertenties
4. Schrijf de zin op: _Zoals bieden kan t/m vrijdag.

Aandachtspunten

- Het visueel maken door de wandkaarten op te hangen helpt bij het plaatsen van de weetwoorden. Hang de wandkaarten op in de klas en verwijs hiernaar wanneer je woorden ziet die horen bij deze categorie.
- Omdat je niet kunt horen hoe je het woord schrijft, is het belangrijk dat leerlingen veel in aanraking komen met de woorden en de woorden kunnen plaatsen bij de juiste categorie.
- Met name bij de weetwoorden is het zeer belangrijk dat leerlingen de betekenis van de woorden kennen. Heb hier aandacht voor tijdens de instructieles. Je controleert of leerlingen woorden zoals 'circa' en 'maximaal' kunnen uitleggen.
- Afkortingen van woorden kunnen verkeerd worden geschreven. Leerlingen schrijven bijvoorbeeld extra (hoofd)letters of punten.