Woorden met ~y~

Algemeen

Leerlingen leren woorden met ~y~ die klinkt als /i/, /ie/ of /j/ zoals dynamo, symbool, pyjama & yoghurt te herkennen en juist te spellen.

Belang

Bespreek met de leerlingen dat het belangrijk is om woorden met ~y~ die klinkt als /i/, /ie/ of /j/ op de juiste wijze te kunnen spellen. Bijvoorbeeld als je op wilt schrijven wat je hobby's zijn.

Introductie

De leerlingen luisteren naar de woorden. Je geeft aan dat je /i/, /ie/ en /j/ hoort, maar deze niet schrijft. In deze les leren de leerlingen welke woorden dat zijn.

Instructie

Je legt de regel uit die bij de categorie hoort. Hoor je /i/, /ie/ of /j/? Dan schrijf je soms ~y~. Dit zijn leenwoorden uit verschillende talen. De leerlingen moeten onthouden hoe je de woorden schrijft, daarom zijn het weetwoorden.

Deze les bevat vier activiteiten om de weetwoorden te oefenen. Je kunt ervoor kiezen om al deze oefeningen in één les te behandelen, maar de oefeningen zijn ook goed afzonderlijk te behandelen. Zo kun je de woorden op verschillende momenten oefenen.
Pagina's:
-Hoe klinkt de y? De leerlingen lezen de woorden die op het bord staan en tekenen drie vakken op papier. Vervolgens schrijven de leerlingen de woorden in het juiste vak. Voorbeeld: het woord 'jury'. In dit woord klinkt de ~y~ als /ie/. De leerlingen schrijven het woord in het groene vak. Je kunt zelf de woorden meeschrijven op het bord. Op de volgende pagina vind je de antwoorden. Je geeft aan dat de ~y~ in het midden van een woord meestal klinkt als /i/ of /ie/. Aan het begin van een woord klinkt de ~y~ vaak als /j/.
-Sleep het woord naar de juiste afbeelding. De leerlingen lezen de woorden. Je spreekt de woorden ook hardop uit. Vervolgens sleep je het woord naar de juiste afbeelding. Je controleert of de leerlingen woorden zoals 'cycloon' in eigen woorden kunnen uitleggen.
-Welk woord hoort in de puzzel? De leerlingen lezen de zinnen. Je bespreekt welk woord bij de zin hoort en schrijft het woord in de puzzel. Je laat de leerlingen ook zelf het woord opschrijven. Je controleert of de leerlingen woorden zoals 'royaal' en 'sympathiek' kunnen uitleggen. Op de volgende pagina vind je de antwoorden.
-Hoe gaat jouw verhaal? De leerlingen lezen het verhaal. Op de plaats waar een blauw woord staat, mogen zij zelf een woord kiezen. De leerlingen schrijven (in tweetallen) de woorden op. Je koppelt terug door de verschillen en gelijkenissen tussen de verhalen te bespreken.

Inoefening

Eerst geven de leerlingen aan welke letter bij de klank hoort. Vervolgens geven de leerlingen het woord met ~y~ die klinkt als /ie/ aan. Daarna moeten de leerlingen het woord afmaken en opschrijven.

Afsluiting

Je controleert of de leerlingen de spellingscategorie goed begrijpen. Ten slotte geef je de dictees. Op de laatste pagina van de les vind je de woordenlijst van dit doel.

Dictee van de categorie:
1. Myreen is dol op gym. Schrijf op: gym
2. Ze houdt ook erg van yoga. Schrijf op: yoga
3. Yusuf houdt meer van rugby. Schrijf op: rugby
4. Schrijf de zin op: Heb jij ook een sportieve hobby?

Gemengd dictee:
1. Als je veel sport, houd je soepele gewrichten. Schrijf op: gewrichten
2. Sporten geeft je energie. Schrijf op: energie
3. Yusuf wordt chagrijnig als hij niet kan sporten. Schrijf op: chagrijnig
4. Schrijf de zin op: Sporten is voor hem een dagelijkse routine.

Aandachtspunten

- Het visueel maken door de wandkaarten op te hangen helpt bij het plaatsen van de weetwoorden. Hang de wandkaarten op in de klas en verwijs hiernaar wanneer je woorden ziet die horen bij deze categorie.
- Omdat je niet kunt horen hoe je het woord schrijft, is het belangrijk dat leerlingen veel in aanraking komen met de woorden en de woorden kunnen plaatsen bij de juiste categorie.
- Met name bij de weetwoorden is het zeer belangrijk dat leerlingen de betekenis van de woorden kennen. Heb hier aandacht voor tijdens de instructieles. Je controleert of leerlingen woorden zoals 'royaal' en 'cycloon' kunnen uitleggen.
- Woorden met ~y~ die klinkt als /i/, /ie/ of /j/ kunnen verkeerd worden gespeld. Het gevaar bestaat dat de leerlingen ~i~, ~ie~ of ~j~ schrijven in plaats van ~y~.