Woorden met open klankgroep en lange klank

Algemeen

Leerlingen leren woorden met een open klankgroep en een lange klank (zoals hamer) juist te spellen.

Belang

Bespreek met de leerlingen dat het belangrijk is om woorden zoals hamer op de juiste wijze te kunnen spellen. Bijvoorbeeld als je op wilt schrijven wat je in de dierentuin hebt gezien.

Introductie

Je controleert of de leerlingen kunnen aangeven of ze een korte, lange of tweetekenklank horen. Je noemt een woord dat op het boord staat (in willekeurige volgorde) en hakt het woord in klankgroepen. boter (/boo/-/tǝr/), nagel (/naa/-/gol/), flessen (/fle/-/sǝn/), dieren (/die/-/rǝn/), pruimen (/prui/-/mǝn/), bakker (/ba/-/kǝr/), beker (/bee/-/kǝr/) en sleutel (/sleu/-/tol/). De leerlingen maken de beweging die hoort bij de klank. Gaat het om een korte klank? Dan gaan de duim en wijsvinger naar elkaar. Gaat het om een lange klank? Dan spreiden de leerlingen de armen. Gaat het om een tweetekenklank? Dan steken de leerlingen twee vingers op.

Instructie

De leerlingen hakken het woord 'hamer' in klankgroepen (/haa/-/mǝr/). Je vraagt wat je hoort aan het eind van de eerste klankgroep. De klankgroep eindigt op een lange klank, /aa/. Vervolgens leg je de regel uit die bij deze categorie hoort. Hoor je een lange klank aan het eind van de klankgroep? Dan schrijf je één klinker. De gele boot geeft aan dat het om een lange klank gaat. Het lichtgele gedeelte van de boot geeft aan dat je maar één klinker schrijft. Daarna passen de leerlingen de regel toe door stap voor stap het woord te spellen. Eerst doe je dit voor bij de woorden 'vogel' (/voo/-/gol/) en 'zadel' (/zaa/-/dol/). Daarna controleer je of de leerlingen de stappen zelf kunnen uitvoeren bij het woord 'dromen' (/droo/-/mǝn/). Ten slotte controleer je of de leerlingen de regel kunnen uitleggen en je vraagt welke letters onder de verf zitten. De leerlingen hakken eerst de woorden in klankgroepen en schrijven daarna de woorden op. Door de woorden op de schrijflijntjes te schrijven, kunnen de leerlingen controleren of ze het woord juist hebben geschreven.

Inoefening

Eerst geven de leerlingen aan hoe de klankgroep eindigt. Vervolgens drukken de leerlingen op de lange klank. Daarna moeten de leerlingen het missende woord opschrijven.

Afsluiting

Je controleert of de leerlingen de spellingsregel goed begrijpen. Ten slotte geef je de dictees. Na de dictees is er de mogelijkheid voor een spel.

Dictee van de categorie:
1. In de zomer ga ik naar de dierentuin. Schrijf op: zomer
2. De beren zitten in het berenbos. Schrijf op: beren
3. De beren hangen tegen de bomen. Schrijf op: bomen
4. Schrijf de zin op: De apen eten een tomaat.

Gemengd dictee:
1. In de dierentuin leeft ook een tijger. Schrijf op: tijger
2. Hij heeft een stuk vlees in zijn klauwen. Schrijf op: klauwen
3. Maar meestal slapen de tijgers. Schrijf op: slapen
4. Schrijf de zin op: Ze lopen door de kooi.

Welk groepje maakt de langste woordenslang? De leerlingen maken in groepjes van twee een woordenslang met de hamerwoorden. Om de beurt mogen de leerlingen een woord opschrijven. De laatste letter van het woord moet hetzelfde zijn als de eerste letter van het volgende woord. Voorbeeld: leerling A schrijf het woord 'water' op. Leerling B schrijft het woord 'regel' op. Leerling A schrijft het woord 'lepel' op, en zo verder. Je kunt de stopwatch op de gewenste tijd instellen. Het groepje dat de meeste woorden heeft opgeschreven wanneer de stopwatch afgaat, heeft gewonnen.

Aandachtspunten

- Zorg ervoor dat de leerlingen gewend raken aan het hakken in klankgroepen. Wanneer leerlingen moeite hebben met deze regel, controleer dan of de leerling de lange klank kunnen aanwijzen.