Woorden met ~ch~ die klinkt als /sj/

Algemeen

Leerlingen leren woorden met ~ch~ die klinkt als /sj/ zoals machine, chef, chocolade & architect te herkennen en juist te spellen.

Belang

Bespreek met de leerlingen dat het belangrijk is om woorden met ~ch~ die klinkt als /sj/ op de juiste wijze te kunnen spellen. Bijvoorbeeld als je op wilt schrijven wat je later wilt worden.

Introductie

De leerlingen luisteren naar het woord. Je vraagt aan de leerlingen welke klank te horen is. Je geeft aan dat de leerlingen vandaag leren om woorden waar je /sj/ hoort, juist te spellen.

Instructie

Je legt de regel uit die bij de categorie hoort. Hoor je /sj/? Dan schrijf je vaak ~ch~. Je legt uit dat dit Franse leenwoorden zijn, het zijn weetwoorden die je moet onthouden.

Deze les bevat vijf activiteiten om de weetwoorden te oefenen. Je kunt ervoor kiezen om al deze oefeningen in één les te behandelen, maar de oefeningen zijn ook goed afzonderlijk te behandelen. Zo kun je de woorden op verschillende momenten oefenen.
Pagina's:
-Sleep het woord naar de juiste afbeelding. De leerlingen lezen het woord, spreek het woord ook hardop uit. Daarna sleep je het woord naar de juiste afbeelding.
-Trek een lijn tussen de zin en het juiste woord. De leerlingen lezen de woorden en zinnen. Vervolgens trek je een lijn van de zin naar het juiste woord. Je controleert of leerlingen woorden zoals 'rechercheur' en 'chantage' kunnen uitleggen.
-Sleep de woorden naar het juiste vak. De leerlingen groeperen de woorden. Je sleept de woorden die met voedsel te maken hebben naar het linkervak. De woorden die een beroep aangeven, sleep je naar het rechtervak. Je controleert of de leerlingen woorden zoals 'hachee' en 'architect' kunnen uitleggen.
-Woordenbingo. De leerlingen tekenen op een vel papier negen vakken. In elk vak schrijven de leerlingen een ander woord. De leerlingen kunnen kiezen uit de woorden op het midden van de pagina. Wanneer iedereen negen woorden heeft opgeschreven, noem je willekeurig woorden op uit het middelste vak. De leerling die als eerst één rij heeft (horizontaal, verticaal of diagonaal), heeft gewonnen. Je kunt dit spel eventueel herhalen of uitbreiden met de woorden uit de woordenlijst. De woordenlijst vind je op de laatste pagina van de les.
-Bij welke categorie hoort het woord? De leerlingen luisteren naar de woorden en maken de beweging die bij het woord hoort. Als het woord hoort bij de categorie 'machine', gaan de leerlingen zitten. Als het woord hoort bij de categorie 'horloge', gaan de leerlingen staan. Let op: deze activiteit is enkel zinvol wanneer de woorden uit de categorie 'horloge' (woorden met ~g~ die klinkt als /zj/) al behandeld zijn. Indien deze nog niet aan bod zijn gekomen, sla de activiteit dan over.

Inoefening

Eerst geven de leerlingen aan welke letters bij de klank horen. Vervolgens geven de leerlingen het woord met ~ch~ die klinkt als /sj/ aan. Daarna moeten de leerlingen het woord afmaken en opschrijven.

Afsluiting

Je controleert of de leerlingen de spellingscategorie goed begrijpen. Ten slotte geef je de dictees. Op de laatste pagina van de les vind je de woordenlijst van dit doel.

Dictee van de categorie:
1. De chef staat in de keuken. Schrijf op: chef
2. Hij maakt een lunch klaar. Schrijf op: lunch
3. Hij werkt met de precisie van een chirurg. Schrijf op: chirurg
4. Schrijf de zin op: De pan met hachee pruttelt op het vuur.

Gemengd dictee:
1. Een bakker volgt meestal een recept. Schrijf op: recept
2. Een bakker moet alles heel precies afwegen. Schrijf op: precies
3. Anders heeft hij geen succes met het bakken. Schrijf op: succes
4. Schrijf de zin op: De speculaas mag niet te zoet zijn.

Voor de leerlingen die extra uitdaging nodig hebben, bestaat er de pagina met de luchtballon. De leerlingen lezen de zinnen, je vraagt aan de leerlingen of zij het verschil tussen chic en chique kunnen ontdekken.

Aandachtspunten

- Het visueel maken door de wandkaarten op te hangen helpt bij het plaatsen van de weetwoorden. Hang de wandkaarten op in de klas en verwijs hiernaar wanneer je woorden ziet die horen bij deze categorie.
- Omdat je niet kunt horen hoe je het woord schrijft, is het belangrijk dat leerlingen veel in aanraking komen met de woorden en de woorden kunnen plaatsen bij de juiste categorie.
- Met name bij de weetwoorden is het zeer belangrijk dat leerlingen de betekenis van de woorden kennen. Heb hier aandacht voor tijdens de instructieles. Je controleert of leerlingen woorden zoals 'chantage' en 'architect' kunnen uitleggen.
- Woorden met ~ch~ die klinkt als /sj/ kunnen verkeerd worden gespeld. Het gevaar bestaat dat de leerlingen ~zj~ of ~sj~ of ~s~ schrijven in plaats van ~ch~.