Schattend aftrekken t/m 100

Algemeen

De leerlingen leren schattend aftrekken tot en met 100 door de getallen af te ronden op tienvouden.

Belang

Schattend rekenen is een belangrijk onderdeel van de rekenleerlijn. Schatten doe je regelmatig in het dagelijks leven en heeft verschillende functies: het snel en makkelijk hoofdrekenend uitrekenen van een (lastige) som, een controle voor de precieze uitkomst of het maken van een schatting die past bij de context. Leg de leerlingen deze verschillende functies uit en ga erover met ze in gesprek tijdens de instructieles.

Introductie

Herhaal met de leerlingen het plaatsen van getallen op de getallenlijn. Oefen met het afronden op een tienvoud door te kijken bij welk tienvoud de getallen het dichtstbij liggen. Oefen dit met een aantal getallen. Bespreek ten slotte met de leerlingen wat het betekent om iets te schatten.

Instructie

Laat zien wat het ongeveer-teken is en waar het voor dient. Leg daarna uit dat je bij schattend aftrekken getallen eerst gaat afronden naar een tienvoud en dan hiermee de som uitrekent. De som 42 - 19 reken je uit met de schatsom 40 - 20. Oefen daarna het schattend aftrekken met tienvouden door eerst de schatsom erbij te zoeken met de juiste tienvouden en met de schatsom de som uit te rekenen. Daarna leg je uit dat je ook schatsommen hebt waarbij je meerdere getallen aftrekt en al deze getallen ook afrond op een tienvoud. Leg uit dat je deze getallen ook eerst op kunt tellen en ze in één keer eraf kan halen. Vervolgens oefen je met een som waarbij geschat wordt. Oefen hierbij het afronden op een tienvoud en het uitrekenen van de schatsom. Vervolgens laat je de leerlingen de volgende som zelfstandig maken.

Controleer of de leerlingen schattend kunnen aftrekken tot en met 100 door de volgende vragen te stellen:
- Waarom is het handig om af getallen af te ronden en vervolgens de sommen uit te rekenen?
- Hoe rond je een getal af? Zoals 89 of 72?

Inoefening

Bij de eerste opgave zoek je de juiste schatsom. Daarna reken je een schatsom uit. Vervolgens oefen je dit in een verhaalsom.

Afsluiting

Bespreek nogmaals met de leerlingen dat je soms beter kunt schatten omdat je dan sneller kunt uitrekenen hoeveel je ongeveer over houdt. Bespreek hierbij waarom je leert schatten. Als afsluiting staan er drie stellingen op het bord. Lees deze voor en laat de leerlingen antwoord geven door te blijven zitten of te gaan staan. Ja is staan, nee is zitten. Controleer nogmaals of leerlingen schattend kunnen aftrekken tot en met 100 door bij drie sommen de juiste schatsom en het juiste antwoord er naar toe te slepen.

Aandachtspunten

Laat leerlingen die moeite hebben met het schattend aftrekken eerst oefenen met afronden en het aftrekken met tienvouden. Let erop dat leerlingen niet de som precies gaan uitrekenen, maar de getallen in de som afronden. Vraag dan welke schatsom de leerling gebruikt.