Rekenen met de tafels van 1 t/m 10

Algemeen

De leerlingen leren de tafels van 1 tot en met 10.

Belang

Het is belangrijk dat leerlingen de tafels van 1 tot en met 10 kennen zodat ze kunnen uitrekenen hoeveel je hebt als je een aantal keer iets hebt. Bijvoorbeeld als je 6 keer een hand met vijf vingers opsteekt hoeveel vingers dat samen zijn.

Introductie

Plaats samen met de leerlingen de getallen op de getallenlijn tot en met 100. Vraag leerlingen hoe ze tellen.

Instructie

Leg eerst uit dat een tafelsom een keersom is waarmee je uitrekent dat je een aantal keer iets hebt. Als voorbeeld gebruik je een som uit de tafel van 5. Leg daarna uit hoe een keersom is opgebouwd met het keerteken en dat het eerste getal aangeeft hoeveel keer je iets hebt en het tweede getal hoeveel het er steeds zijn. Laat alle sommen uit de tafel zien met voorbeelden van groepjes waarbij in elke groepje steeds andere aantallen zitten. Oefen daarna met drie voorbeelden welke som er hoort bij een afbeelding waarbij voorbeelden net als bij de groepjes gegroepeerd zijn met verschillende aantallen voorwerpen. Leg daarna uit dat voorwerpen ook in rijen kunnen liggen en je de keersom er dan uit kan halen door te tellen hoeveel er in elke rij liggen en hoeveel rijen je hebt. Bespreek daarna dat je tafelsommen ook kunt doen op de getallenlijn door steeds dezelfde sprongen te maken en oefen dit samen. De sprong is dan even groot als de tafel. Schrijf bij het oefen de grootte van de sprong erbij.
Laat daarna alle abstracte sommen zien en bespreek steeds dat bij elke keer er hetzelfde aantal bij komt. Bespreek vervolgens hoe leerlingen door eerst één som uit te rekenen een andere som uit de tafel uit kunnen rekenen door te dubbelen, halveren, omkeren of door één keer meer of minder te doen. Leg uit dat als er getallen in de som ontbreken ze goed moeten nadenken bij welke tafelsom de uitkomst hoort.
Bespreek daarna hoe leerlingen een verhaalsom kunnen oplossen door het stappenplan te doorlopen waarbij leerlingen eerst kijken naar wat er gevraagd wordt, dan de getallen zoeken die nodig zijn, dan de som benoemen en deze tot slot uitrekenen, Oefen dit ook samen met de leerlingen.

Controleer of de leerlingen de tafels 1 tot en met 10 kunnen maken met de vragen:
- Kun jij een voorbeeld noemen van 6 keer 5?
- Wat is meer? 6 keer 5 of 3 keer 8?
- Wat betekent de som 5 x 7?

Inoefening

De leerlingen oefenen met abstracte keersommen. Daarna kun je met de leerlingen oefenen hoe ze een tafelsom in een verhaalsom kunnen uitrekenen.

Afsluiting

Bespreek nogmaals met de leerlingen dat het belangrijk is om de tafels van 1 tot en met 10 te kunnen zodat ze kunnen uitrekenen hoeveel je hebt als je een aantal keer iets hebt. Vraag hoe ze handig tafelsommen kunnen uitrekenen. Als laatste probeer je de astronaut te helpen, door de antwoorden bij de juiste keersommen te slepen.

Aandachtspunten

Let erop dat leerlingen een goed begrip krijgen van de keersommen door deze visueel te oefenen. Laat leerlingen hier concreet materiaal zoals eieren of blokjes bij gebruiken als zij dit nodig hebben of laat ze de keersommen tekenen op een kladblaadje. Indien leerlingen moeite hebben met een tafel dan kun je ze laten oefenen met het tellen in sprongen van die tafelsom en het herhaald optellen.

Instructiemateriaal

Blokjes