Kolomsgewijs delen van een getal t/m 1000 door een getal >10 met rest

Algemeen

Leerlingen leren kolomsgewijs delen van een getal tot 1000 met rest.

Belang

Met kolomsgewijs delen kun je getallen delen die je niet in één keer uit je hoofd kunt delen. Je kunt zo gemakkelijk grote getallen met elkaar delen. Zo kun je bijvoorbeeld uitrekenen hoeveel watermeloenen de supermarkten krijgen.

Introductie

Werp een keer met de dobbelsteen. Het aantal ogen geeft aan welke som de leerlingen moeten uitrekenen. Herhaal dit een aantal keer.

Instructie

Leg uit dat je bij kolomsgewijs delen de som in stappen opsplitst en op deze manier uitrekent. Je schrijft de som op en zet er een streep onder. Vervolgens kun je een hulprijtje gebruiken van de tafel waar je door moet delen. In dit rijtje hoeven niet alle sommen te staan. Je kunt bijvoorbeeld ook een aantal sommen verdubbelen of halveren, of denk er een 0 achter. Daarna los je de som stap voor stap op door te kijken hoe vaak 16 in 421 past. Na iedere stap schrijf je op hoeveel je nog overhoudt. Soms houd je nog een getal over dat je niet nog een keer door 16 kunt delen. Dit getal is je rest. Vervolgens tel je alle getallen op die aangeven hoe vaak 16 in 421 past (20, 5 en 1) en geef je aan hoeveel je nog overhoudt (5). Geef aan dat er soms ook gevraagd wordt naar rest, maar dat er geen rest is. In dt geval schrijf jee een 0 op bij rest. Laat de leerlingen een aantal sommen kolomsgewijs oplossen. Laat hen dit op een kladblaadje opschrijven, eventueel met een hulprijtje. Vraag verschillende leerlingen welke stappen zij hebben genomen. Wijs de leerlingen erop om steeds zo groot mogelijke stappen te maken.

Controleer of de leerlingen kolomsgewijs kunnen delen met behulp van de volgende vragen:
- Waarom is het handig om kolomsgewijs te kunnen delen?
- Welk hulpmiddel kun je gebruiken bij het kolomsgewijs delen?
- Reken deze som kolomsgewijs uit: 359 : 16

Inoefening

De leerlingen oefenen eerst met het kolomsgewijs delen met een getal met twee cijfers met en zonder rest.

Afsluiting

Je bespreekt met de leerlingen nog eens dat het belangrijk is om kolomsgewijs te kunnen delen van een getal tot 1000 met rest, omdat je zo op een handige manier sommen kunt uitrekenen. Controleer of de leerlingen weten dat ze bij kolomsgewijs delen steeds in stappen een gedeelte van de som oplossen en dat ze daarbij een hulprijtje kunnen gebruiken. Laat de leerlingen een getal noemen tot 1000 voor het eerste getal. Vervolgens draai je aan het rad voor het tweede getal en moeten de leerlingen deze som kolomsgewijs uitreken.

Aandachtspunten

Wanneer leerlingen moeite hebben met kolomsgewijs delen, kun je hen hulprijtjes laten maken van de tafel waar je door moet delen. Laat hen eerst stap voor stap een som uitrekenen. Kijk goed naar de stappen die de leerlingen maken en probeer hen erop te wijzen om grote stappen te maken (niet tien keer de stap 10 × 3 = 30, maar in één keer 100 × 3 = 300). Oefen eerst met een getal dat bestaat uit één cijfer. Laat daarna de leerlingen kolomsgewijs delen door een getal met twee cijfers.

Instructiemateriaal

Een kladblaadje.