Herkennen van eraf-situaties t/m 10

Algemeen

Leerlingen leren aan de hand van een afbeelding welke som erbij hoort.

Belang

Bespreek met de leerlingen dat het handig is als je aan voorwerpen kunt zien welke som erbij hoort. Zo leer je de betekenis van sommen en dat heb je nodig om goed te leren aftrekken.

Introductie

Laat op het digibord een aantal dieren zien. De leerlingen tellen hoeveel ze van elk dier zien. Vraag ook hoe de leerling dit op een handige manier kan tellen. Geef aan dat je de getelde voorwerpen bijvoorbeeld kunt doorstrepen. Nadat ze een antwoord hebben gegeven, gum je het vakje uit om te zien wat het antwoord is.

Instructie

Je laat op het digibord ijsblokjes zien. Sommige ijsblokjes zijn gesmolten, anderen zijn nog heel. Tel eerst hoeveel ijsblokjes er samen zijn en tel daarna de ijsblokjes die gesmolten zijn. Zo zijn er 10 ijsblokjes, waarvan er 1 gesmolten is. Als je dit ene ijsblokje van alle ijsblokjes haalt, dan heb je 9 ijsblokjes die nog heel zijn. Dus de som die daarbij hoort is 10 - 1. Bespreek alle varianten van de ijsblokjes en laat de bijbehorende som zien.
Vervolgens laat je de lucifers zien. Geef aan dat je samen 6 lucifers telt. Er worden er 2 aangestoken. Die gaan eraf. Benadruk hier ook dat - eraf betekent omdat het tweede groepje eraf gaat. Bespreek dat wat je bij elkaar ziet het eerste getal is van de som. Bespreek dat wat eraf gaat het tweede getal van de som is.
Daarna laat je een aantal kladblokjes zien waarbij bij sommige kladblokjes de papiertjes ontbreken. Vraag de leerlingen welke som bij de afbeelding hoort. Gum het vakje uit om te zien wat het antwoord is. Vervolgens is er een som te zien en moeten de leerlingen aangeven hoeveel appels en hoeveel klokhuizen naar het vak gesleept moeten worden, zodat er een afbeelding ontstaat die bij de som hoort. Ga hierna in op het zoeken van het juiste plaatje bij de som. Bespreek bij elk plaatje welke som je ziet.
Bespreek vervolgens met de lucifers dat als ze de som hebben gevonden ze deze kunnen uitrekenen door het tweede getal van het eerste getal af te halen. De uitkomst is altijd wat er over blijft. Als je de lucifers die zijn opgebrand van alle lucifers af haalt, weet je hoeveel lucifers je overhoudt. Oefen vervolgens of de leerlingen de som met antwoord kunnen vinden bij de verftubes.

Controleer of de leerlingen aan de hand van een afbeelding weten welke som erbij hoort met de volgende vragen:
- Hoe weet je welke getallen samen een som vormen?
- Wat moet je doen als je wilt weten hoeveel je overhoudt als je de groepjes van elkaar afhaalt?
- Wat betekent het eerste getal van de som?
- Hoe weet je wat het tweede getal van de som is?

Inoefening

De leerlingen oefenen eerst met het herkennen van een erafsom waarbij er antwoordmogelijkheden gegeven worden. Vervolgens moeten ze aan de hand van de afbeelding aangeven welke som erbij hoort en vervolgens moeten ze zowel de som als het antwoord geven.

Afsluiting

Je bespreekt met de leerlingen nog eens dat het belangrijk is om aan afbeeldingen te kunnen zien wat de bijbehorende som is, omdat je zo de betekenis van sommen leert. Je controleert of de leerlingen aan de hand van een afbeelding de juiste som kunnen maken. Laat hen de som opschrijven en omhoog houden, zodat je kunt controleren of het goed is.

Aandachtspunten

Leerlingen die moeite hebben met het aftrekken aan de hand van afbeeldingen, kunnen gebruikmaken van MAB-materiaal. Leg een groepje blokjes neer en laat de leerling het aantal blokjes tellen. Haal vervolgens een aantal blokjes weg en laat de leerling dit aantal tellen en vervolgens telt de leerling de blokjes die er nog liggen.