Herhaald optellen t/m 20

Algemeen

De leerlingen leren herhaald optellen t/m 20 door steeds drie of meer dezelfde getallen bij elkaar op te tellen.

Belang

Het is handig dat je herhaald kunt optellen omdat je op deze manier getallen sneller bij elkaar kunt tellen. Als je herhaald op kunt tellen, kun je ook keersommen uitrekenen. 2 + 2 + 2 = 6 is hetzelfde als drie keer een groepje van twee.

Introductie

Laat de leerlingen de voorwerpen in groepjes verdelen. Ze maken groepjes van 3, 4 en 5 door de voorwerpen op het digibord te omcirkelen. Vraag ook hoeveel groepjes je van elk telt. ZIjn er ook leerlingen die weten hoeveel het samen is als je de groepjes bij elkaar telt?

Instructie

Neem 9 dezelfde voorwerpen en verdeel ze in groepjes van 3. Leg hiemee het herhaald optellen uit. Je kunt voorwerpen sneller bij elkaar tellen door ze in even grote groepjes te tellen. Je gaat sommen uitrekenen waarbij je drie of meer van dezelfde getallen bij elkaar telt. Laat de volgende som zien: 3 + 3 + 3 = 9. Je doet er steeds 3 bij. Aan de hand van de getallenlijn kun je goed zien waar je uitkomt na elke sprong van 3. Je telt zo: 3 - 6 - 9.
Leg op deze manier ook de volgende sommen uit. Laat de som zien met voorwerpen en daarna de sprongen op de getallenlijn zien. Wijs erop dat de leerlingen de voorwerpen in groepjes tellen en dus niet één voor één. Laat de leerlingen zelf oefenen met herhaald optellen door de sommen uit te rekenen. Laat een leerling de antwoorden op het digibord noteren. Leg dan uit hoe je deze sommen uitrekent zonder afbeelding erbij. Je telt hierbij in je hoofd of tekent de sprongen op een getallenlijn. Laat de leerlingen de sommen zonder afbeeldingen uitrekenen. Ze hebben hierbij de keuze uit 3 antwoorden en vullen het juiste antwoord in.

Controleer of de leerlingen hebben begrepen hoe ze herhaald moeten optellen door de volgende vragen te stellen:
- Wat betekent herhaald optellen?
- Waarom is dit handig?
- Kun je ook herhaald optellen met voorwerpen in de klas?
- Hoeveel is 2 + 2 + 2 + 2 + 2 + 2 ?

Inoefening

De leerlingen oefenen eerst met herhaald optellen door de afbeeldingen in groepjes bij elkaar te tellen. Dan door een lange optelsom uit te rekenen met ondersteunende afbeeldingen. Vervolgens rekenen ze de sommen uit zonder afbeeldingen.

Afsluiting

Verdeel de klas in tweetallen en geef ieder tweetal 5 dobbelstenen. De leerlingen gaan door middel van een spel oefenen met herhaald optellen. De een legt 3 of meer dezelfde dobbelstenen neer en de ander rekent de som uit. Bijvoorbeeld: 4 dobbelstenen met 5 ogen. De som is dan 5 + 5 + 5 + 5 = 20. Oefen eventueel eerst samen met de klas. Bespreek dan nogmaals waarom het handig is dat je gebruik maakt van herhaald optellen. Op deze manier kun je sneller tellen doordat je in groepjes rekent. Dit kan bijvoorbeeld handig zijn als je keersommen gaat uitrekenen.

Aandachtspunten

Leerlingen die moeite hebben met herhaald optellen uit hun hoofd kunnen gebruik maken van MAB-materiaal of de sprongen op een getallenlijn tekenen om de sommen uit rekenen. De leerlingen die dit doel al beheersen, kunnen keersommen bedenken bij de lange optelsommen. Bijvoorbeeld: bij 4 + 4 + 4 = 12 hoort de keersom 3 x 4 = 12.

Instructiemateriaal

Dobbelstenen, MAB-materiaal