Handig optellen t/m 20 met drie getallen

Algemeen

De leerlingen leren handig op te tellen tot en met 20 met drie getallen. Ze leren om eerst de getallen die samen 10 zijn op te zoeken. Vervolgens tellen ze het derde getal erbij op.

Belang

Het is belangrijk dat leerlingen handig leren optellen tot en met 20 met drie getallen, omdat ze zo drie getallen snel bij elkaar kunnen optellen.

Introductie

De leerlingen zien allemaal losse getallen. Ze kiezen telkens twee getallen uit om een som te maken die als uitkomst 10 heeft. Deze getallen kunnen omcirkeld worden.

Instructie

Je laat de leerlingen de afbeelding zien. Je laat zien dat Jos 3 knikkers heeft, Brandon 7 knikkers en Lynn 2 knikkers. Je vraagt hoe je kan uitrekenen hoeveel knikkers de kinderen samen hebben. Leg uit dat je eerst gaat kijken welke twee getallen samen 10 vormen. Vervolgens tel je daar het laatste getal bij op. Bij de eerste tennisbal-som vraag je welke twee getallen samen 10 zijn. Dat zijn bij deze som de eerste twee getallen. Vervolgens laat je zien welke twee getallen samen 10 zijn en kan de som verder worden uitgerekend. Hetzelfde geldt voor de volgende tennisbal-som, alleen vormen nu de laatste twee getallen samen 10. Leg uit dat de leerlingen eerst naar alle getallen moeten kijken om samen 10 te vormen. Benadruk dat dit niet perse de eerste twee getallen hoeven te zijn.
Daarna oefenen de leerlingen met het vinden van twee getallen die samen 10 vormen. De leerlingen rekenen dan de sommen op het bord uit. In de linkerrij zijn het eerste en tweede getal samen 10. In de rechterrij staan de getallen die samen 10 vormen door elkaar. Als laatste oefen je met de leerlingen de sommen in een verhaalvorm.

Controleer of de leerlingen de instructie begrepen hebben met de volgende vragen:
- Hoe reken je dit handig uit?
- Waar let je op bij het kiezen van de getallen?
- Waar let je op bij het uitrekenen?
- Welke stappen horen daar bij?
- Let je alleen op de eerste twee getallen?

Inoefening

Eerst gaan de leerlingen aan de slag met een oefening, waarbij de eerste twee getallen samen 10 zijn. Bij de sommen in de tweede oefening zijn het eerste en laatste getal samen 10. Als laatste maken de leerlingen een oefening, waarbij de getallen in een verhaal verwerkt zijn.

Afsluiting

Je controleert of de leerlingen eerst de getallen zoeken die samen 10 zijn, om vervolgens het derde getal er bij op te tellen. Benadruk dat het vinden van de twee getallen die samen 10 zijn handig is om de sommen sneller uit te kunnen rekenen. Controleer of de leerlingen de instructie hebben begrepen door te vragen hoe ze handig de sommen tot en met 10 met drie getallen snel kunnen uitrekenen. Vervolgens kunnen de leerlingen nog oefenen met meer sommen op het bord.
Als laatste kunnen de leerlingen in tweetallen aan de slag met een dobbelspel. Ieder duo heeft twee dobbelstenen nodig. Ieder duo dobbelt om en om een getal. Vervolgens benoemen ze welk getal er nog bij moet om met één van de twee getallen samen 10 te krijgen en zo een som te maken met drie getallen die ze makkelijk op kunnen tellen. Laat de leerling dat getal neerleggen met dobbelsteen en elk tweetal de som samen het optellen. Eventueel kunnen ze de sommen die ze maken nog opschrijven.

Aandachtspunten

Leerlingen die moeite hebben met de volgorde van optellen van drie getallen oefenen eerst met het zoeken van getallen in de sommen die samen 10 zijn.
Ze kunnen met behulp van MAB-materiaal de getallen neerleggen. Zo kunnen ze met een staafje van 10 en losse blokjes kijken welke twee getallen samen evenveel zijn als het staafje. Ook kunnen de leerlingen nog oefenen met het splitsen van het getal 10.

Instructiemateriaal

Dobbelstenen en blokjes.