Groep 5, Blok 9, Week 1, Les 3
8.000 scholen gebruiken Gynzy
92.000 leerkrachten gebruiken Gynzy
1.600.000 leerlingen gebruiken Gynzy
Introductie
Je activeert de voorkennis door te oefenen met het optellen tot en met 1000 tot een honderdvoud. Laat de leerlingen de code kraken door de optelsommen uit te rekenen.
Waar eindigt een honderdvoud op?
Benoem het lesdoel en het belang van de les. Bespreek dat je door af te trekken erachter kunt komen hoeveel suiker je na het bakken overhoudt.
Instructie
Leg uit dat je het tiental en honderdtal niet overschrijdt wanneer je bij hetzelfde tiental en honderdtal blijft. Je overschrijdt het tiental wanneer je een sprong van het ene tiental naar het andere tiental maakt. Je komt langs een tienvoud. Je overschrijdt het honderdtal wanneer je een sprong van het ene honderdtal naar het andere honderdtal maakt. Je komt langs een honderdvoud.
Waaraan herken je een tienvoud en een honderdvoud?
Waaraan kun je zien of je wel of niet door het honderdtal gaat? (Wanneer het honderdtal verandert ga je er doorheen.)
Je legt uit hoe je aftrekt via rijgen op de getallenlijn. Zet het eerste getal uit de som achteraan op de getallenlijn. Je splitst het tweede getal in honderdtallen, tientallen en eenheden. Trek deze daarna in sprongen van het eerste getal af. De tientallen die door het honderdtal gaan, kunnen nog een keer worden gesplitst, zodat je eerst rijgt tot het honderdvoud en daarna verder door het honderdvoud.
Laat de leerlingen vervolgens oefenen met het rijgen op de getallenlijn.
Ga je door het tiental of honderdtal bij de som 429 - 172?
Welke andere strategie kun je gebruiken om de som 429 - 172 uit te rekenen?
Leg daarna uit hoe je aftrekt via splitsen. Eerst splits je beide getallen in honderdtallen, tientallen en eenheden. Als de getallen zijn gesplitst, trek je eerst de honderdtallen van elkaar af, daarna de tientallen en vervolgens de eenheden. Wanneer je niet het tiental of honderdtal overschrijdt, tel je als laatste de uitkomst van de honderdtallen, tientallen en eenheden bij elkaar op. Wanneer je het tiental of honderdtal wel overschrijdt, krijg je een negatief getal bij de uitkomst van de tientallen of de eenheden. In de eindsom trek je dit getal er vanaf in plaats van erbij op te tellen.
Oefen daarna met het splitsen.
Wat gebeurt er met de tientallen bij de som 259 - 196?
In welke getallen splits je de som 348 - 168?
Je legt uit dat je kunt aftrekken via aanvullen. Je gaat dan optellen in plaats van aftrekken. 
Door gebruik te maken van de getallenlijn reken je uit hoeveel je erbij moet doen. De getallen staan bij het optellen in een andere volgorde. Het tweede getal zet je vooraan op de getallenlijn. Je rekent daarna in sprongen naar het eerste getal toe. Het is handig om eerst naar een honderdvoud te springen. Als laatste tel je hoeveel je erbij hebt gedaan.
Laat de leerlingen vervolgens oefenen met het aanvullen.
Waaraan zie je dat je de strategie aanvullen kunt gebruiken?
Bedenk een som die je kunt uitrekenen via aanvullen.
Controleer of de leerlingen begrijpen hoe je kunt aftrekken via rijgen, splitsen en aanvullen door te vragen wat de verschillen zijn tussen de 3 strategieën.
Verwerking
Bespreek de voorbeeldopgaven om de leerlingen een beeld te geven van wat ze kunnen verwachten in de verwerking. Leerlingen die de verlengde instructie niet hoeven te volgen, gaan zelfstandig aan de slag met de verwerking van de les en de taak.
Verlengde instructie
Herhaal stap voor stap hoe je aftrekt via rijgen op de getallenlijn. Splits de tientallen nog een keer, zodat je eerst op de getallenlijn rijgt tot het honderdvoud en daarna verder door het honderdvoud. Herhaal ook stap voor stap hoe je aftrekt via splitsen. Benoem dat je een negatief getal bij de uitkomst van de tientallen of de eenheden krijgt, wanneer je het tiental of honderdtal overschrijdt. Dit getal trek je er vanaf. Laat de leerlingen daarna oefenen met het rijgen en splitsen.
Welke strategie heb je gekozen om de som 468 - 182 mee uit te rekenen? Waarom deze strategie?
Afsluiting
Je controleert of de leerlingen het lesdoel begrijpen door te vragen welk getal of welke getallen ze splitsen. Vraag ook welke stappen ze zetten om de som 453 - 128 uit te rekenen. Daarna zoeken de leerlingen sommen en uitkomsten door met het zoekveld over het scherm te bewegen. Laat de leerlingen de sommen opschrijven en uitrekenen. Er zijn 5 sommen te vinden.
Ontdek meer!
Over Gynzy
De digitale oplossingen van Gynzy zijn altijd een waardevolle aanvulling voor jouw basisschool. Versterk je onderwijs met kant-en-klare lessen, activiteiten en hulpmiddelen. Hiermee bespaar je tijd die je weer in kunt zetten waar het er echt toe doet: voor de klas.
Gynzy geeft leerkrachten weer tijd om les te geven.