Aftrekken t/m 20 zonder tientaloverschrijding met bussommen

Algemeen

Leerlingen leren aftrekken t/m 20 via bussommen zonder tientaloverschrijding.

Belang

Als je goed wilt rekenen, is het belangrijk om te kunnen aftrekken t/m 20 met bussommen. Bussommen t/m 20 helpen je om aftreksommen beter te begrijpen.

Introductie

Je laat een afbeelding zien van een buschauffeur en vraagt wie er wel eens met heel veel personen tegelijkertijd heeft moeten uitstappen. Vraag ook waar dit was? Dit komt vaak voor bij een concert, voetbalwedstrijd, of ander soort evenement. Daarna laat je de leerlingen oefenen met het tellen van hoeveelheden door drie keer het aantal leerlingen te tellen dat voor een bus staat.

Instructie

Je legt aan de hand van een voorbeeld met drie afbeeldingen van bussen uit dat je eerst kijkt naar hoeveel personen er bij de bus te zien zijn met zowel de personen in de bus als daarnaast, dat je daarna kijkt naar hoeveel personen er uit stappen en dat je vervolgens uitrekent hoeveel personen er over blijven in de bus. Dit doe je door de personen die al in de bus zaten en de bus instappen bij elkaar op te tellen. Vraag hierbij steeds wat het eerste getal is van de som, wat het tweede getal is van de som en wat de uitkomst is en bespreekt dat ze op de uitkomst komen door het tweede getal van het eerste getal af te trekken..
Vervolgens oefen je samen met de klas nog twee bussommen uit op het bord waarbij de personen te tellen zijn.
Daarna vertel je dat het plaatje steeds hetzelfde blijft, dus dat de bussom met één afbeelding kunnen maken. Oefen dit samen met twee bussommen.
Laat daarna ook zien dat er bussommen zijn waarbij je de personen niet kan tellen, maar er al getallen staan. Bij de eerste som leg je uit dat je eerst kijkt naar hoeveel personen er in de bus zitten en dat je vervolgens het getal dat bij de bushalte staat eraf trekt, dat zijn namelijk hoeveel personen eruit gaan. Vervolgens oefen je een bussom waarbij zowel het aantal personen dat in de bus zit als dat er af gaat is aangegeven met getallen. Leg uit dat het eerste getal betekent hoeveel personen er in de bus zaten en het tweede getal betekent hoeveel personen er uit zijn gestapt. Om te weten hoeveel personen er wegrijden trekken de leerlingen deze getallen van elkaar af.

Controleer of de leerlingen kunnen aftrekken t/m 20 via bussommen zonder tientaloverschrijding:
- Welke stappen maak je steeds bij het maken van bussommen?
- Wat betekent het eerste getal van een bussom?
- Wat betekent het tweede getal van een bussom?

Inoefening

Eerst kijk je samen met de leerlingen welke som erbij de afbeelding past. Daarna reken je samen een bussom uit. Het juiste antwoord kan hierbij nog gekozen worden uit vier mogelijkheden. Vervolgens reken je met de leerlingen nog een som uit. Dit doen ze door de som van de afbeelding over te nemen en het juiste antwoord te geven.

Afsluiting

Je herhaalt het leerdoel en vraagt welke stappen je doorloopt bij het aftrekken via een bussom. Daarna vraag je hoeveel personen er uiteindelijk in de bus zitten wanneer er een aantal in zitten en uit stappen. Vraag daarbij ook welke som je krijgt. Vervolgens laat je de leerlingen een bussom voor elkaar maken. Ze tekenen een bus met personen eromheen. Dit moeten tussen de 10 en 20 personen in het totaal zijn. Een aantal van die personen stapt uit en de uitkomst van hun eigen som moet boven de tien blijven. Vervolgens wisselen zij het schrift uit met een maatje.

Aandachtspunten

Oefen met leerlingen die het moeilijk vinden steeds weer de drie stappen: Kijken hoeveel er in de bus zitten, kijken hoeveel eruit stappen en kijken hoeveel er over blijven. Je kunt deze leerlingen ook blokjes laten neerleggen voor elk persoon die in de bus zit en voor elk persoon die eraf gaat één afhalen en dan de blokjes laten tellen.

Instructiemateriaal

Papier en potloden, blokjes.