Aftrekken t/m 20 met tientaloverschrijding met bussommen

Algemeen

Leerlingen leren aftrekken t/m 20 via bussommen met tientaloverschrijding.

Belang

Als je goed wilt rekenen, is het belangrijk om te kunnen aftrekken t/m 20 met bussommen. Bussommen t/m 20 helpen je om aftreksommen beter te begrijpen.

Introductie

Je laat een afbeelding zien van een bus en vraagt wie er wel eens in een bus heeft gezeten waar opeens heel veel mensen uit moesten stappen en waar dit was. Daarna laat je de leerlingen oefenen met het aanvullen tot 10 door de kinderen te tellen en te vragen hoeveel kinderen er nog bij moeten om er samen 10 te krijgen.

Instructie

Je legt aan de hand van een voorbeeld met drie afbeeldingen van bussen uit dat je eerst kijkt naar hoeveel personen er bij de bus te zien zijn met zowel de personen in de bus als daarnaast, dat je daarna kijkt naar hoeveel personen er uit stappen en dat je vervolgens uitrekent hoeveel personen er over blijven in de bus. Dit doe je door de personen die al in de bus zaten en de bus uitstappen van elkaar af te trekken. Vraag hierbij steeds wat het eerste getal is van de som, wat het tweede getal is van de som en wat de uitkomst is en bespreekt dat ze op de uitkomst komen door het tweede getal van het eerste getal af te trekken. Laat daarna met het voorbeeld zien dat je bij het aftrekken door het tiental eerst kunt aftrekken tot 10 door het tweede getal te splitsen. Vervolgens oefen je samen met de klas nog twee bussommen uit op het bord waarbij de personen te tellen zijn.
Daarna vertel je dat het plaatje steeds hetzelfde blijft, dus dat de bussom met één afbeelding kunnen maken. Oefen dit samen met twee bussommen.
Laat daarna ook zien dat er bussommen zijn waarbij je de personen niet kan tellen, maar er al getallen staan. Bij de eerste som leg je uit dat je eerst kijkt naar hoeveel personen er in de bus zitten en dat je vervolgens het getal dat bij de bushalte staat eraf trekt, dat zijn namelijk hoeveel personen eruit gaan. Laat ook hierbij met het voorbeeld zien dat je bij het aftrekken door het tiental eerst kunt aftrekken tot 10 door het tweede getal te splitsen. Vervolgens oefen je een bussom waarbij zowel het aantal personen dat in de bus zit als dat er af gaat is aangegeven met getallen. Leg uit dat het eerste getal betekent hoeveel personen er in de bus zaten en het tweede getal betekent hoeveel personen er uit zijn gestapt. Om te weten hoeveel personen er wegrijden trekken de leerlingen deze getallen van elkaar af.

Controleer of de leerlingen kunnen aftrekken t/m 20 via bussommen zonder tientaloverschrijding:
- Welke stappen maak je steeds bij het maken van bussommen?
- Wat betekent het eerste getal van een bussom?
- Wat betekent het tweede getal van een bussom?

Inoefening

Eerst bekijk je samen met de leerlingen welke som bij de afbeelding van de bussom hoort. Daarna doe je hetzelfde maar dan met een opgave waarbij de personen niet te tellen zijn maar vervangen zijn door getallen. Tot slot oefen je een bussom met enkel getallen door deze samen uit te laten rekenen en het juiste antwoord in te vullen.

Afsluiting

Je herhaalt het leerdoel en vraagt welke stappen je doorloopt bij een bussom en vraagt hoeveel mensen er in de bus overblijven als je een aantal hebt en een aantal uitstappen. Daarna gaan de leerlingen in groepjes werken met getalkaartjes t/m 20. Ze verdelen de getalkaartjes in twee stapels: een met de kaartjes van 10 t/m 20 en een met de kaartjes van 0 t/m 10. Daarna draaien ze een kaartje om van de stapel 11 t/m 20, dat zijn het aantal mensen die in de bus zitten. Vervolgens een kaartje om van de stapel 0 t/m 10, dat zijn de mensen die uitstappen. Uiteindelijk rekenen de leerlingen steeds uit hoeveel mensen er in de bus wegrijden.

Aandachtspunten

Oefen met leerlingen die het moeilijk vinden steeds weer de drie stappen: Kijken hoeveel er in de bus zitten, kijken hoeveel eruit stappen en kijken hoeveel er over blijven. Je kunt deze leerlingen ook blokjes laten neerleggen voor elk persoon die in de bus zit en voor elk persoon die eraf gaat één afhalen en dan de blokjes laten tellen.

Instructiemateriaal

Getalkaartjes van 1 t/m 20.