Aftrekken t/m 100 vanaf een tienvoud

Algemeen

Leerlingen leren getallen tot en met 100 aftrekken vanaf een tienvoud.

Belang

Bespreek met de leerlingen dat het belangrijk is dat je getallen kunt aftrekken tot en met 100, zodat je weet hoeveel je nog van iets over hebt.

Introductie

Je noemt een startgetal en laat de leerlingen om de beurt verder tellen. Op een gegeven moment zeg je stop en geef je aan vanaf welk getal de leerlingen terug moeten tellen. Zorg dat iedereen aan de beurt komt en wissel af met heen- en terugtellen.

Instructie

Je legt eerst uit dat een tienvoud altijd eindigt op een 0. Vervolgens geef je aan dat je kunt aftrekken door de hoeveelheden te tellen. Je telt hierbij eerst hoeveel er samen zijn, dat is het eerste getal van de som. Vervolgens tel je hoeveel eraf gaan, dat is het tweede getal van de som. Wanneer je deze getallen van elkaar aftrekt, heb je de uitkomst. Laat dit op het digibord zien aan de hand van de bonbons en de kippenpoten waarbij je verschillende sommen bespreekt. Je controleert of de leerlingen dit kunnen door ze de glazen limonade en de eieren van elkaar af te laten trekken. Vraag hierbij ook welke som ze hebben gemaakt. Vervolgens geef je aan dat je de verschillende soorten sommen op verschillende manieren kunt aftrekken. Geef aan dat je een getallenlijn kunt gebruiken. Daarnaast kun je het tweede getal in delen van het eerste getal aftrekken door eerst de tientallen van elkaar af te halen en vervolgens trek je daar de eenheden van af of haal het tweede getal in één keer van het eerste getal af. Benadruk dat je goed naar de sommen moet kijken om erachter te komen wat een handige manier is om het uit te rekenen. Vervolgens laat je de leerlingen zelf een aantal sommen uitrekenen. Vraag op welke manier zij dit hebben gedaan. Vervolgens leg je uit dat je op de getallenlijn kunt bepalen hoeveel het verschil tussen twee getallen is, door aan te vullen. Op deze manier kun je ook een minsom uitrekenen waarbij de getallen dicht bij elkaar liggen. Geef aan dat je het tweede getal gaat aanvullen tot het eerste getal. Hierbij tel je vanaf het tweede getal verder, totdat je bij het eerste getal bent. Wat je erbij hebt geteld, is de uitkomst van de som. Bespreek met de leerlingen hoe zij de minsommen uitrekenen en het verschil bepalen. Tot slot laat je zien hoe je een verhaalsom kunt oplossen. Je laat de leerlingen bepalen wat voor soort som het is, welke getallen je nodig hebt om de som te maken en de som uit te rekenen. Je laat de leerlingen daarna zelf een verhaalsom oplossen.

Controleer of de leerlingen kunnen aftrekken tot en met 100 met de volgende vragen:
- Waar kijk je naar als je een verhaalsom wilt oplossen?
- Hoe reken jij 40 - 24 en 90 - 88 uit?

Inoefenin

Leerlingen oefenen eerst met het aftrekken van twee getallen tot en met 100 met een visuele ondersteuning. Vervolgens wordt alleen de som getoond en rekenen de leerlingen deze uit. Daarna moeten ze een som in verhaalvorm oplossen.

Afsluiting

Je bespreekt met de leerlingen nog eens dat het belangrijk is om te kunnen aftrekken tot en met 100, omdat je zo sommen kunt maken en je weet hoeveel je van iets over hebt. Laat een aantal sommen zien waarbij het antwoord ook is gegeven. Vraag of de sommen goed of fout zijn. Nadat de leerlingen antwoord hebben gegeven, gum je het vakje uit om het te controleren. Daarna laat je de sommen op het digibord zien. Laat de leerlingen de antwoorden opschrijven en gum vervolgens het vakje uit om te laten zien wat het antwoord is.

Aandachtspunten

Wanneer leerlingen moeite hebben met het aftrekken tot en met 100, kunnen ze een getallenlijn gebruiken als hulpmiddel. Geef aan dat je op verschillende manieren sprongen kunt maken op de getallenlijn.