Woorden met ~MMM

Algemeen

Leerlingen leren ~MMM-woorden schrijven met drie medeklinkers aan het eind, zoals eerst, kunst, markt, en worst.

Belang

Het leren van ~MMM-woorden is nodig als basis voor alle overige spellingafspraken. Het is belangrijk dat de leerlingen de medeklinkers in de juiste volgorde schrijven.

Introductie

De leerlingen oefenen de woorden met twee medeklinkers aan het eind. Hak samen met de leerlingen de woorden in klanken en leg de nadruk op de twee medeklinkers aan het einde van het woord. Daarna oefenen de leerlingen het plaatsen van de fonemen in de juiste volgorde (feest - dans - taart). Besteed bij beide oefeningen aandacht aan het hakken en plakken. Je legt uit dat het belangrijk is om woorden zoals 'worst' te schrijven, bijvoorbeeld om een boodschappenlijstje te maken om naar de markt te gaan.

Instructie

Leg uit wat je hoort bij het in klanken hakken van woorden zoals 'worst'. Het voorbeeldwoord 'worst' hak je in stukken: w | o | r | s | t. Je hoort een medeklinker w vooraan, een korte klank o, een medeklinker r, een medeklinker s en een medeklinker t. Dan schrijf je worst. Woorden met ~MMM horen bij de luisterwoorden. Leg uit dat je deze woorden schrijft zoals je ze hoort. Bespreek de stappen voor het spellen. Vervolgens doe je de stappen voor met het woord 'markt'. Op de lijntjes kun je het woord schrijven. Laat bij het woord 'poetst' de leerling zelf het woord in stukken hakken en het woord opschrijven. Je kunt zelf eventueel meeschrijven in het schrijfvlak. Ten slotte doorlopen de leerlingen de stappen voor het woord ‘perst’.

Controleer met het spelletje galgje of de leerlingen de instructie begrepen hebben. Kies voor één van de woorden die bij deze categorie horen met een korte klank (bijv. korst, kunst, minst, morst, netst) en daarna nogmaals, maar met een lange klank/tweetekenklank (bijv. laagst, leukst, liefst, hoogst). In het vlak vind je de ruimte om de galg te tekenen bij elke letter die niet in het woord zit. Laat de leerlingen verwoorden welke stappen ze moeten maken om de woorden goed te kunnen schrijven. Besteed steeds aandacht aan de volgorde van de medeklinkers achteraan het woord.

Inoefening

De leerlingen oefenen de auditieve analyse van een medeklinker die ze aan het eind van het woord horen. Daarna zetten de leerlingen de fonemen van een woord in de juiste volgorde. Daarna maken de leerlingen het woord af en schrijven ze het hele woord op.

Afsluiting

Controleer of de leerlingen weten hoe ze ~MMM-woorden schrijven. Laat de leerlingen formuleren welke stappen er nodig zijn om de woorden goed te kunnen schrijven.

Ter controle geef je een dictee.
1. Bart heeft hoge koorts. Schrijf op: koorts
2. Hij gaat naar een arts. Schrijf op: arts
3. De arts klopt op zijn borst en geeft hem een pil. Schrijf op: borst
4. Schrijf de zin op: Bart wenst dat de pil helpt.

Aandachtspunten

Het visueel maken met een hak-en-plak-kaart of hak-en-plak-bewegingen kan de leerlingen die moeite hebben met het hakken helpen. Ook kan het woord opnoemen en daarna de beginklank herhalen, erbij helpen. Laat ze de woorden voor zichzelf hardop voorzeggen, met daarbij de klank die ze als eerste horen. Let erop dat je bij het hakken van woorden altijd de klank laat horen zoals het in het woord te horen is, dus met letterklanken (letter b = /bu/) en niet met alfabetklanken (letter b = /bee/).