Groep 5, Blok 1, Week 2, Les 8
8.000 scholen gebruiken Gynzy
92.000 leerkrachten gebruiken Gynzy
1.600.000 leerlingen gebruiken Gynzy
Introductie
Je activeert de voorkennis door te oefenen met het rekenen met de tafels van 1 tot en met 10. Flits de tafels. Laat de leerlingen de 10 tafelsommen uitrekenen en hardop de uitkomst geven.
Hoe heb je de sommen uitgerekend?
Benoem het lesdoel en het belang van de les. Bespreek dat je door te vermenigvuldigen erachter kunt komen hoeveel flesjes water je in totaal hebt.
Instructie
Leg uit dat tafelsommen uit 3 delen bestaan: het aantal groepjes of rijen, het aantal per groep of rij en het totaal. Bij vermenigvuldigen reken je uit hoeveel je in totaal hebt als je een aantal keer een hoeveelheid hebt. Het aantal groepjes keer het aantal per groep noteer je met het ×-teken.
Waaraan herken je een tafelsom?
Bedenk een situatie waarbij je vermenigvuldigt. Geef ook aan wat het aantal groepjes, het aantal per groep en het totaal is.
Er zijn verschillende strategieën om tafelsommen uit te rekenen:
- Herhaald optellen: Je telt dezelfde hoeveelheid een aantal keren bij elkaar op. Er komt dus steeds dezelfde hoeveelheid bij.
- Wisseleigenschap: Als je de getallen van de tafelsom omkeert, blijft de uitkomst hetzelfde.
- 1 meer of minder: Als je een som weet, dan kun je 1 keer het aantal van de tafel erbij optellen of ervan aftrekken.
- Dubbelen en halveren: Wanneer het aantal groepjes of het aantal per groep verdubbelt, verdubbelt ook de uitkomst. De uitkomst komt er nog een keer bij en wordt dus verdubbeld. Je krijgt altijd 2 keer de hoeveelheid. Wanneer het aantal groepjes of het aantal per groep halveert, halveert ook de uitkomst. De uitkomst wordt gedeeld door 2. Je krijgt dan de helft van de hoeveelheid van wat je had.
Laat de leerlingen vervolgens oefenen met het uitrekenen van de tafelsommen met behulp van de 1 meer of minder strategie en het dubbelen en halveren.
Welke strategie kun je gebruiken om de som 6 × 7 uit te rekenen?
Welke overeenkomsten zijn er tussen de strategieën? (Bijvoorbeeld: bij 1 meer of minder en dubbelen en halveren gebruik je een som die je uit je hoofd weet om de som die je niet weet mee uit te rekenen.)
Je legt uit dat je tafelsommen in een verhoudingstabel kunt zetten. Bovenin de tabel staan het aantal groepjes en onderin de tabel het totale aantal in de groepjes. Het aantal groepjes wordt steeds 1 meer. Het totale aantal in de groepjes is afhankelijk van het aantal groepjes en het aantal per groep. Het totaal is het aantal groepjes keer het aantal per groep.
Oefen daarna met het uitrekenen van de tafelsommen in een verhoudingstabel.
Welke strategie gebruik je bij de verhoudingstabellen?
Bedenk een verhaal bij de verhoudingstabel met de taart.
Controleer of de leerlingen begrijpen hoe je een verhoudingstabel kunt invullen door te vragen wat er op de vraagtekens komt.
Verwerking
Bespreek de voorbeeldopgaven om de leerlingen een beeld te geven van wat ze kunnen verwachten in de verwerking. Leerlingen die de verlengde instructie niet hoeven te volgen, gaan zelfstandig aan de slag met de verwerking van de les en de taak.
Verlengde instructie
Herhaal dat tafelsommen uit 3 delen bestaan: het aantal groepjes, het aantal per groep en het totaal. Bij vermenigvuldigen reken je uit hoeveel je in totaal hebt als je een aantal keer een hoeveelheid hebt. Er zijn verschillende strategieën die je kunt gebruiken bij de tafels, herhaald optellen, wisseleigenschap, 1 meer of minder, dubbelen en halveren. Laat de leerlingen daarna oefenen met het uitrekenen van tafelsommen met en zonder blokjes. Geef de leerlingen blokjes en laat ze de blokjes in rijen of groepjes neerleggen.
Met welke strategie zou je de som je 4 × 7 uitrekenen als je deze som nog niet uit je hoofd weet? Waarom met deze strategie?
Afsluiting
Je controleert of de leerlingen het lesdoel begrijpen door te vragen welke stappen ze zetten om de som 9 × 8 uit te rekenen. Daarna spelen de leerlingen het spel vakken vullen. Verdeel de klas in 2 teams. Laat de teams om de beurt de dobbelstenen werpen en de tafelsom uitrekenen. Sleep de streep naast het vak met de juiste uitkomst. Het team dat de meeste vakken heeft gevuld, heeft gewonnen.
Ontdek meer!
Over Gynzy
Gynzy maakt onderwijs makkelijker én leuker. Versterk je onderwijs met kant-en-klare lessen, activiteiten en hulpmiddelen. Hiermee bespaar je tijd die je weer in kunt zetten waar het er echt toe doet: voor de klas.
Gynzy geeft leerkrachten weer tijd om les te geven.