Cijferend delen van een getal boven 1000

Algemeen

De leerlingen leren cijferend delen van een getal boven 1000.

Belang

Met cijferend delen kun je getallen handig delen die je niet in één keer uit je hoofd kunt uitrekenen.

Introductie

De leerlingen rekenen drie deelsommen uit. Vraag hoe zij dit handig hebben gedaan.

Instructie

Leg uit dat je bij cijferend delen de getallen van de som naast elkaar zet. Eerst schrijf je de deler links op. Vervolgens schrijf je het te delen getal rechts er van op met een schuine streep ertussen. Achter de andere schuine streep zet je het antwoord. Laat zien dat je eerst kijkt naar eerste getal. Dit is de 5 van 5603. Deze 5 kun je niet delen door 13, dus heb je het getal ernaast ook nodig. Vervolgens kijk je hoe vaak je 56 kunt delen door 13. Benadruk dat je als hulpmiddel een rijtje kunt maken van de tafel van 13. Op deze manier kun je snel kijken wat de grootste hap is die je kunt nemen. In dit geval is de grootste hap: 4 × 13 = 52. Schrijf onder 55 het getal 52 en trek deze van elkaar af. Het antwoord (4) schrijf je er onder. De 4, van 4 × 13, schrijf je op bij het antwoord achter de schuine streep. 13 past niet meer in 4, dus kijk je weer naar het volgende cijfer. Schrijf de 0 van 5603 achter de 4. Je hebt nu 40. Nu kijk je weer wat de grootste hap is die je kunt nemen. Dat is 3 × 13 = 39. Schrijf de 39 onder het getal 40 en haal ze van elkaar af. Je houdt nu 1 over. De 3 van 3 × 13 schrijf je achter de 4 bij het antwoord. 13 past niet meer in 1. Dus schrijf je de 3 van 5603 naast de 1. Nu staat er 13. De grootste hap die je nu kunt nemen is 1 × 13. Haal de 13 van de 13 af. Er blijft nu 0 over. Schrijf de 1 nu achter de 3 bij het antwoord. Je uitkomst is nu 431. Vervolgens kun je samen met de leerlingen de som 8656 : 4 = oefenen. Eventueel kun je het afdekvlak wegschuiven om het hulprijtje te laten zien. Laat nu de leerlingen zelfstandig de volgende som cijferend oplossen. Vervolgens maak je samen de som boven de 10 000. Vervolgens laat je de leerlingen zelfstandig de som 15 225 : 725 oplossen.

Controleer of de leerlingen cijferend een getal kunnen boven 1000, door de volgende vraag te stellen:
- Welke stappen gebruik je om de som 1275 : 25 cijferend op te lossen?

Inoefening

De leerlingen rekenen de sommen uit door cijferend te delen.

Afsluiting

Bespreek nogmaals het belang van het cijferend kunnen delen van een getal boven 1000. Als afsluiting kun je de leerlingen in duo's de sommen laten maken. Laat ze eerst apart de som maken en daarna met elkaar controleren. Kijk ook of ze de som in minder stappen hadden kunnen oplossen. Daarna laat je de leerlingen in tweetallen een deelsom verzinnen zonder rest. Vervolgens laten ze de som door een ander duo oplossen.

Aandachtspunten

Laat leerlingen die moeite hebben met het cijferend delen van een getal boven 1000, eerst oefenen met cijferend delen van een getal tot 1000. Laat deze leerlingen eerst een hulprijtje maken, voordat ze met de som aan de slag gaan.

Instructiemateriaal

Eventueel een kladblaadje.